|
Bystrzyk ozdobny Hyphessobrykon ornatus Ahl /1943 r./ Zygmunt L o r e c Piękna ta rybka, należąca do fauny południowo-amerykańskiej, żyje w rzece Surinam /Gujana Holenderska/. Pod koniec 1932 roku została przywieziona do New – Yorku przez jednego z północno-amerykańskich łowców ryb. Do Niemiec sprowadzono kilka par z New – Yorku w 1933 r. I przez pewien czas znano ją tam pod błędną nazwą Hyphessobrykon rosaceuz do czasu kiedy znany niemiecki ichtiolog Dr E. Ahl ustalił, że chociaż gatunek ten jest blisko spokrewniony z poprzednio wymienionym, dla nauki jednak jest gatunkiem nowym. Opisał go w roku 1934. Jednak bardzo często w literaturze poświęconej akwarystyce miesza się obydwa gatunki. W Polsce widywało się je u nielicznych miłośników akwariów przed wojną 1939r. Maksymalna długość bystrzyka ozdobnego wynosi 4,5 cm . Ciało z boków mocno ściśnione, w młodości jeszcze wysmukłe, nabiera w miarę dorastania wysokości. Część jego przed płetwami grzbietową i brzuszną jest okrągława. Przesunięcie ust dość duże, natomiast pysk jest krótki. U starych samców płetwa grzbietowa, przygięta ku tyłowi, sięga aż do nasady płetwy ogonowej i podobna jest do chorągiewki. Naprężona jest tylko podczas zalotów i podczas turniejów samców między sobą. Co zaś dotyczy wspaniałego ubarwienia, jest ono bardzo stałe w odpowiedniej ciepłocie i w odpowiadających rybie innych warunkach. Ogólne ubarwienie /tło/ oliwkowo żółte lub szarawe o zielonym połysku, ku górze ciemniejsze ku dołowi dość jasne, z karminowo-czerwonym odcieniem, który pokrywa całe ciało i jest szczególnie wyraźny przy dobrym samopoczuciu ryby. Ciemnej plamy barkowej brak, natomiast znajduje się tam błyszcząca, dość duża plama. Płetwa grzbietowa z dużą, aksamitno-czarną plamą nieokreślonego kształtu, do której przylega w górnej części szeroka, biała, zewnętrzna obwódka. Płetwa ogonowa żółtawo-czerwonawa, z czerwoną strefą przyległą do środka krawędzi każdego z jej płatów. Płetwa odbytowa żółtawo-czerwonawa z czarnym ostrzem i białą zewnętrzną na nim obwódką. Płetwy brzuszne żółtawo-czerwone z białymi ostrzami. Płetwy piersiowe więcej żółtawe. Samce można odróżnić od samic po żywym i bardziej błyszczącym ubarwieniu, a przede wszystkim po smuklejszym kształcie i wyciągniętej chorągiewkowato płetwie grzbietowej, która u samicy jest dużo mniejsza, zaokrąglona i czarno-biało-różowa. Płetwa odbytowa samca jest również większa i w przedniej swej części bardziej płatowato ukształtowana. U samicy profil przedniej części dolnego brzegu ciała opada bardziej stromo ku dołowi. Poza tym płeć łatwo odróżnić po przeświecającym wnętrzu jamy brzusznej. Temperaturę wody w akwarium, w którym umieszczone są bystrzyki ozdobne należy utrzymać w granicach 23-28 °C. W naturalnych warunkach, w strumieniu przepływającym przez sawannę tzw. „savannacreek” mało zacienionym i słonecznym, temperatura wody w porze suszy dochodzi do 29-30 °C. Woda jest przejrzysta, zabarwiona na kolor lekko brunatnawy. Często widuje się również ryby o zupełnie bladym ubarwieniu pozbawionym właściwego mu piękna. Przyczyną tego zjawiska jest zbyt twarda woda, dochodząca niekiedy do 20 °n/stopień niemieckich twardości/, a nawet i więcej. Dopiero gdy zostaną umieszczone w wodzie deszczowej przygotowanej w ten sposób by twardość jej wynosiła około 6 °n będzie można znów podziwiać ich wspaniałe ubarwienie. Akwarium z bystrzykami ozdobnymi należy ustawić tak, by promienie słońca padały nań od wschodniego okna, a rośliny wodne zasadzić w ten sposób, żeby tworzyły miejscami cieniste zakątki. Najodpowiedniejsze byłyby Cabomba, amerykańskie gatunki Myriophyllum, Ludwigia, Elodea densa, Heteranthera i Vallisneria. Poza tym na powierzchni wody
Bystrzyk ozdobny Rozmnażanie nie jest trudne jak pierwotnie sądzono jeżeli posiada się odpowiadające sobie samce i samice. Dodatni wynik jest zależny nie tylko od dobrze dobranych osobników rozpłodowych ale także od szeregu innych czynników, o których będzie mowa poniżej. Niemieccy miłośnicy akwariów narzekają na to, że rzadko zdarzają się samice, które się dobrze wycierają. Tarliskowe akwarium powinno być nie mniejsze niż 50x30x30 cm . Należy je przed użyciem dobrze wymyć lub co lepsze zdezynfekować i potem starannie wypłukać ostudzoną przegotowaną wodą. Dno jego pokrywa się warstwą jak najlepiej przemytego i wygotowanego żwiru rzecznego. Następnie nalewa się do niego wodę złożoną z mieszaniny /pół na pół/ deszczowej i świerzej destylowanej wody z dodatkiem soli kuchennej / 1 łyżeczka do herbaty na każde 10 litrów wody/. Po nalaniu wody zasadza się rośliny wodne sterylizowane w kąpieli ałunowej / 1 czubata łyżeczka do herbaty ałunu na każdy litr wody wodociągowej/. Po pięciominutowej kąpieli w roztworze ałunu starannie płucze się rośliny w ostudzonej przegotowanej wodzie wodociągowej. Po zasadzaniu roślin wodnych , takich jak : podwodna forma paproci wodnej /Ceratopterie thalictroides/ , amerykańskie gatunki wywłóczników /Myriophyllum/ , ludwigia /Ludwigia alternifolia/ , heterantera / Heterantera zosterifolia lub H. Graminea/ i świecznica / mitella/ – pozostawić należy akwarium przez 8 dni w spokoju. W braku wymienionych tu roślin można użyć innych ale także głównie o gęstym drobnodzielnym ulistnieniu. Rośliny zasadzać trzeba tak, by gęste krzaczki ich znalazły się w kątach akwarium, a po środku liczne i gęste gałązki wywłócznika / Myriophyllum/ zebrane / lepiej związane/ w pęczek. Zamiast wywłócznika można użyć większej gęstej kępki świecznicy /mitella/ . Przy ściance akwarium, zwróconej do światła trzeba zasadzić tak gęsto ludwigię i heteranterę, żeby, od czasu do czasu, padające promienie porannego słońca mogły przez nie nieco przenikać. Na powierzchni wody umieszcza się pływającą formę paproci wodnej /Ceratopteris thalictroides/ w celu zacienienia akwarium. Po upływie wspomnianych 8 dni, gdy temperatura wody w akwarium tarlikowym zrówna się z temperaturą wody w akwarium, w którym dotąd przebywały bystrzyki ozdobne, wpuszcza się do niego dwuletnie rozpłodowe osobniki. Poleca się zamiast jednej pary umieszczać w akwarium tarliskowym 2 samce i 1 samicę, tak by „na sucho” dostały się z siatki do akwarium. Ciepłotę wody w akwarium tarliskowym podnosi się następnie do 26-27 °C. Wpuszczone do niego ryby nie przystępują od razu do tarła, jak to czyni wiele innych ryb, lecz muszą najpierw oswoić się z nowym pomieszczeniem. Aż do tarła żywi się rozpłodowe osobniki przepłukanymi w wodzie wodociągowej nielicznymi rozwielitkami /Daphnia/ i doniczkowcami /Enchytraeus/ , by uniknąć szkodliwych dla ikry wymoczków /orzęsków/ . Podczas tarła temperatura nie powinna być niższą od 26 °C o może dojść do 28 °C. Po gwałtownej gonitwie następuje składanie ikry, zazwyczaj we wczesnych godzinach porannych. Gdy samica, wyraĄnie osłabiona, szuka ochrony wśród gęstwiny roślin wodnych, oznacza to, że tarło zostało ukończone. Po odbytym tarle należy natychmiast wyłowić osobniki rozpłodowe, gdyż pożerają złożoną ikrę. Akwarium tarliskowe trzeba lekko zaciemnić papierem gazetowym. Samce często gwałtownie pędząc samicę mogą pokąsać ją do tego stopnia, że leży ona na dnie z porwanymi płetwami. W związku z tym trzeba się niekiedy liczyć ze stratą samicy, jeżeli miłośnik akwarium nie będzie uważnie kontrolował przebiegu tarła. Narybek wylęga się z ikry po upływie około 24 godzin i wisi na ściankach akwarium i roślinach wodnych. Po dalszych 4-5 dniach, po wessaniu pęcherzyka żółtkowego, zaczyna swobodnie pływać i poszukiwać pożywienia. Wtedy też trzeba już rozpocząć żywienie go najdrobniejszym /jak pył/ planktonem stawowym /wymoczki, wrotki i najdrobniejsze maupliusy/ i tylko od czasu do czasu, gdy zbraknie tego żywego pokarmu, można dać drobniutkie jak pył suche pożywienie. Po upływie około sześciu tygodni dobrze pielęgnowany i żywiony narybek zaczyna się wybarwiać. Od tej pory narybek szybko rozwija się, a po dalszych 4-6 tygodniach przypomina swym wyglądem Hyphessobrycon serpae, z którym bardzo często – w tym stadium młodocianym- hodowcy go mylą. Młodziutkie Hyphessobrycon ornatus, gdy mają 4-6 tygodni najlepiej umieścić w dużym akwarium z taką samą wodą i tej samej temperatury, co ma wielki wpływ na szybszy wzrost. Z jednego tarła można wychować 60-100 sztuk młodych. Zdarzające się jednak mimo wielu wysiłków również i ujemne wyniki przypisywać należy wahaniom temperatury wody, nieodpowiednio dobranym osobnikom rozpłodowym, biologicznym zmianom wody i ewentualnie jakimś jeszcze innym czynnikom. |
