W sierpniu br. ukazała się w Klubach MKiP sygnalizowana już na lamach „Akwarium” (3/75, str. 103) książka, która na pewno zainteresuje miłośników złotych rybek znających język niemiecki.
Giinther Flauaus: Der Goldfisch – Rassen, Pflege, Zucht (Złota rybka odmiany, pielęgnacja, hodowla, Franckh’sche Verlagshandlung, Stuttgart 1975, seria Das Vivarium, wyd. t, str. 66, fotografii barwnych 17 na 4 tablicach, rysunków 22.
W pierwszych rozdziałach książki, autor – właściciel zachodnioniemieckiej firmy trudniącej się hodowlą złotych rybek – przedstawia krótki rys historyczny dotyczący udomowienia, rozwoju racjonalnej hodowli, wyhodowania niektórych odmian oraz sprowadzenia złotych rybek do Europy. Następnie omawia dokładnie, ilustrując rysunkami, osiemnaście (z ponad 100 znanych na świecie) najbardziej popularnych w RFN odmian złotych rybek, wśród których znalazły się m. in. kometka, perłowa łuska, welon. Shubunkia (typ londyński i bristolski), teleskop, holenderska lwia główka, lwia główka Ranchu, czerwona lwia główka, pyzatka i niebowid. O jedenastu innych odmianach zamieszczone są krótkie wzmianki. W dalszej części pracy przedstawione są najważniejsze dane o urządzeniu akwarium i basenu na wolnym powietrzu do hodowli złotych rybek. Szeroko potraktował autor rozdział dotyczący właściwej hodowli złotych rybek, w którym znajdujemy wiadomości o metodach rozróżniania płci, tarle, ikrze, a także o podstawowych rodzajach pokarmów i zasadach właściwego karmienia. W uzupełnieniu wiadomości o hodowli złotych rybek w sadzawkach ogrodowych autor zapoznaje – w odniesieniu do rozmnażania tych rybek – ze zjawiskiem tzw. gynogenezy ’). Jest to charakterystyczna właściwość, której nie spotyka się u innych ryb karasiowatych (Cyprynidae), ale właściwa jest również niektórym piękniczkowatym (Poeciliidae, np. Mollienesia formosa). Wśród roślin zalecanych przez autora do obsadzenia akwarium ze złotymi rybkami znalazły się: Egaria densa, Elodea canadensis, E. nuttallii, Cabomba caroliniana, C. pulcherrima, C. aquatica, Vallisneria spiralis, V. americana, Nuphar sagittifolium, N. luteum. i N. japonicum. Pracę zamyka rozdział, w którym autor analizuje kwestie związane z najczęstszymi chorobami złotych rybek oraz omawia sposoby ich leczenia. Książka zaopatrzona jest w zestawienie podstawowej bibliografii tematu (18 pozycji) oraz posiada aneks, ułatwiający wyszukanie interesującej czytelnika – w danej chwili – partii materiału. Opracowanie graficzne, a także jakość fotografii barwnych, wykonanych przez Burkarda Kania – jak we wszystkich książkach z serii Das Vivarium – wyśmienite, zasługujące na szczególne uznanie.
Jerzy Aleksander Splitt
_________
’) Gynogeneza polega na tym że do zapoczątkowania rozwoju jaj niezbędny jest wprawdzie udział samców (niekoniecznie tego samego gatunku), lecz sperma ich nie zapładnia (tzn. nie następuje połączenie jądra jaja z jądrem plemnika), a tylko pobudza je do rozwoju. Wylęgające się z takich jaj młode są zawsze samicami. Por. L. S. Berg: „Obodnopołem” razmnożeni karasiej [w:] Viestnik Leningradskogo Universiteta, nr 7, 1947
WYSTAWY – KONKURSY – IMPREZY – WYSTAWY
XVI MIĘDZYNARODOWA AUSTRIACKA WYSTAWA PAWICH OCZEK
W dniach od 19 do 26 czerwca 1977 roku czynna była w Wiedniu w salach Naturhistorisches Museum (Muzeum Przyrodnicze) XVI Międzynarodowa Wystawa Pawich Oczek, połączona z konkursem tych pięknych ryb. Sześćdziesięciu ośmiu wystawców z ośmiu krajów zaprezentowało 194 zestawy ryb. Anglia – 7 hodowców – 15 zestawów ryb Austria – 14 hodowców – 64 zestawmy ryb Japonia – 1 hodowca – 2 zestawy ryb NRD – 9 hodowców – 23 zestawy ryb POLSKA – 8 hodowców – 12 zestawów ryb RFN – 23 hodowców – 62 zestawy ryb Szwajcaria – 2 hodowców – 8 zestawów ryb USA – 4 hodowców – 8 zestawów ryb
Z uznaniem należy podkreślić udział w tpj imprezie akwarystów polskich. Zajęli oni następujące miejsca w swoich grupach.
Wachlarz szaroczerwony 3. Paweł Kowalczyk zbiornik 43 65 pkt
Typy mieczowe recesywne 3. Serard Peterman abiornik 167 72,66 pkt
Regulamin tegorocznego wiedeńskiego konkursu przewidywał, że nagrody honorowe otrzymają tylko ci zwycięzcy w grupach standardów, którzy uzyskali minimum 75 punktów. Postanowiono również przyznać nagrody honorowe w poszczególnych grupach za miejsca 1-3, tym wystawcom, którzy zdobyli minimum 70 punktów. Tak więc na otrzymanie nagród honorowych w poszczególnych kategoriach mają szansę kol. : Henryk Kukuła, Józef Korek i Gerard Peterman.
Najlepsze oceny spośród ryb polskich – 73,33 pkt uzyskał wystawiony przez kol. H. Kukułę z Oddziału PZA w Jastrzębiu zestaw wachlarzy szaro-niebiesko-zielonych. Znamienne jest również, że na ogólną liczbę 12 polskich zestawów wystawowych, aż cztery pochodziły z Jastrzębia.
Zanotować również trzeba, iż po raz pierwszy w dziejach polskiej akwarystyki kobieta, akwarystka z Jastrzębia, kol. Helena Kukuła wzięła udział w zagranicznym konkursie akwarystycznym i to z dużym sukcesem, gdyż eksponowane przez nią proporczyki uzyskały 2 miejsce, jakkolwiek ich ocena punktowa była dosyć mierna. Prawdopodobnie zostanie ona uhonorowana nagrodą specjalną, gdyż w wiedeńskiej wystawie brały udział tylko dwie kobiety – Austriaczka i Polka!
Henryk Kukuła
I OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA RYB ŻYWORODNYCH W KOSZALINIE
W dniach od 3 do 25 września 1S77 roku odbyła się w Koszalinie I Ogólnopolska Wystawa Ryb Żyworodnych. Imprezą towarzyszącą wystawie był III Ogólnopolski Konkurs „Mieczyk 77”. Organizatorami byli: Koszaliński Oddział PZA oraz Klub Akwarysty „Złoty Skalar” przy Miejskim Ośrodku Kultury. Uroczystego otwarcia wystawy dokonali inż. Henryk Kilka – prezes ZG PZA oraz ob. J. Baszczyk – dyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury.
W wystawie uczestniczyło 35 wystawców indywidualnych oraz 5 klubów. Zaprezentowali oni 28 gatunków ryb żyworodnych w 54 zbiornikach. Zbiorniki wystawowe były bogato obsadzone roślinami wodnymi urządzone przez poszczególnych wystawców z dużym wyczuciem estetyki. Z ciekawszych ryb eksponowano: Belonesox belizanus, Xiphophorus xipihidium, Girardinus metalicus i G. falcotus, Poecilia melanogaster i P. nigrofasciata, Heterandia formosa oraz sześć odmian molinezji. Należy się cieszyć, że coraz więcej koleżanek i kolegów dba o pielęgnację gatunków zanikających w naszych akwariach.
Wystawę uznać należy za udaną o czym dobitnie świadczy fakt, że zwiedziło ją około 5000 osób, w tym 20 zorganizowanych wycieczek. Członkowie Oddziału oraz Klubu włożyli bardzo wiele społecznej pracy w ustawianie, montaż i demontaż ekspozycji. Wymienić tu zwłaszcza trzeba Cecylię i Czesława Mingielewiczów, Józefa Rajwera, Wiesława Kiełbasę, Jana Malickiego, Andrzeja Dymkowskiego oraz sekcję młodzieżową koszalińskich akwarystów pod kierunkiem M. Matuszaka i J. Sieńczaka.
Część konkursowa wystawy umieszczona zastała w nowo wygospodarowanym pomieszczeniu, w którym planuje się zarganizować stałą ekspozycję akwarystyczną. Na tym miejscu słowa podziękowania za szczególnie wydatną pomoc należą się dyrektorowi Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Koszalinie ob. J. Ciechanowskiemu, dyrektorowi Wojewódzkiego Domu Kultury w Koszalinie ob. J. Baszczykowi, i dyrektorowi Miejskiego Ośrodka Kultury w Koszalinie ob. E. Żubrowi.
Koszt imprezy w wysokości 86 000 zł pokryty został z funduszów Oddziału PZA w Koszalinie, Klubu „Złoty Skalar” Wojewódzkiego Domu Kultury oni Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Koszalinie. W czasie trwania wystawy wygłoszone zostały dwie prelekcje ilustrowane wielobarwnymi przeźroczami: 4 IX – mgr Henryk Skrzyński, redaktor czasopisma „Akwarium” omówił wyprawę nad Morze Czerwone, a 8 IX inż. Henryk Kilka, prezes ZG PZA mówił o hodowli ryb z rodziny karpieńcowatych.
W związku z imprezą wydrukowano afisz, ulotkę, dwa rodzaje dyplomów oraz wykonano znaczki i plakietki reklamowe.
Wystawione zbiorniki uczestniczyły w konkursie „Moje akwarium domowe”. Przy ich ocenie brano pod uwagę kompozycją, wyposażenie, dobór ryb i roślin nowe pomysły oraz wrażenie ogólne. Ocenę ta dała następujące wyniki:
W ramach tej wystawy oddzielnie oceniono zbiorniki wystawców z sekcji młodzieżowych oddziałów PZA, a oto wyniki:
1. Marta Malicka Koszalin 118 pkt. 2. Zbigniew Nizioł Koszalin 108 pkt. 3. Piotr Ławrynowiccz Koszalin 105 pkt
Wśród uczestników wystawy rozdano sześć pucharów. Puchar ufundowany przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury dla najlepszego akwarysty indywidualnego otrzymał kol. Tadeusz Banach; puchar ufundowanay przez Dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury dla najlepszego zespołu przypadł koszalińskiemu Klubowi „Zloty Skalar”. Kol. Cecylia Mingielewicz uzyskała puchar Przewodniczącego Klubu Miłośników Ryb Żyworodnych. Kol. Czesław Mingielewicz zdobył puchar Prezesa Oddziału PZA w Koszalinie „dla najlepszego akwarysty koszalińskiego”, natomiast kol. Cecylia Mingielewicz uzyskała analogiczny przeznaczony „dla najlepszej akwarystki koszalińskiej”. Sekcja młodzieżowa Klubu „Zloty Skalar” zdobyła puchar ufundowany przez Kuratorium Okręgu Szkolnego w Koszalinie.
Imprezą towarzyszącą wystawie był III ogólnopolski konkurs „Mieczyk 77”. W konkursie udział wzięli członkowie Klubu Miłośników Ryb Żyworodnych PZA oraz członkowie PZA.
W 51 zbiornikach pokazano 51 zestawów konkursowych (1 samiec + 1 samica). Wystawę Ryb Żyworodnych jak i konkurs „Mieczyk 77” oceniało jury pod przewodnictwem inż. Zbigniewa Guziura – przewodniczącego KMRŻ przy ZG, w składzie – Jürgen Schneider (Drezno), Tadeusz Banaeh (Koszalin), Jerzy Szewczyk (Chorzów) i Jerzy Grafka (Poznań).
Konkurs „Mieczyk 77” – specjalistyczna wystawa ryb gatunku Xiphorus helleri oceniany był w pięciu grupach: normalnopłetwe, wysokopłetwe, długopłetwe, albinotyczne oraz z hodowli doświadczalnej.
Najwyższe oceny punktowe otrzymali:
1) Jerzy Grafka – Poznań – Nhrw – 83.-3 pkt – medal złoty 2) Tadeusz Pudlarz – Łódź – Lhr – 85,0 pkt – medal srebrny 3) Jerzy Grafka – Poznań – Lhrp – 79,6 pkt – medal brązowy
A oto zdobywcy trzech pierwszych miejsc w poszczególnych grupach:
Normalnopletwe (24 zestawy) 1. Jerzy Grafka – Poznań – standard Nhrw – 85,3 pkt 2. Zygmunt Jodowski – Szczecinek – standard Nhr – 77,6 pkt 3. Krzysztof Dąbrowski – Bnin – standard – Nhrs – 77,0 pkt
Wysokopłetwe (6 zestawów) 1. Jerzy Tomczyński – Łódź – standard Hhnb – 62,3 pkt 2. Tadeusz Banaeh – Koszalin – standard Hhr – 62,0 pkt 3. Czesław Mingielewicz – Koszalin – Hhr – 55,0 pkt
Długopłetwe (12 zestawów) 1. Tadeusz Pudlarz – Łódź – standard – Lhr – 85,0 pkt 2. Jerzy Grafka – Poznań – standard – Lhrp – 79,6 pkt 3. Tadeusz Pudlarz – Łódź – standard – Lhr – 78,3 pkt
Zwycięzca konkursu „Mieczyk 77” otrzymał puchar ufundowany przez ZG PZA.
III ogólnopolski Konkurs „Mieczyk 77” jako wystawa specjalistyczna nie spełnił pokładanych w nim przez KMRŻ PZA nadziei. Wystawiono 51 zestawów ryb, co w porównaniu z 62 zestawami zgłoszonymi na II ogólnopolski konkurs „Mieczyk 76” w Inowrocławiu jest krokiem wstecz. Także wystawianych standardów w Koszalinie było tylko 14, co w porównaniu z 20 w Inowrocławiu nie wystawia najlepszego świadectwa hodowcom, a w szczególności członkom Klubu Miłośników Ryb Żyworodnych.
Chcielibyśmy na tym miejscu zaapelować do wszystkich koleżanek i kolegów zajmujących się hodowlą ryb z rodzaju Xiphophorus o dołożenie więcej starań dla rozwoju naszego pięknego hobby, a osiągnięte wyniki na pewno zapewnią olbrzymią satysfakcję. W przyszłym roku odbędzie się w miesiącu październiku IV Ogólnopolski konkurs „Mieczyk 78” w Inowrocławiu z udziałem wystawców zagranicznych. Zestawy wystawowe zgłoszone na ten konkurs przez hodowców polskich będą musiały przejść przez konkursy kwalifikujące, które odbędą się w drugiej połowie miesiąca września dla: Polski północnej i centralnej w Koszalinie oraz Polski południowej w Chorzowie. Konkurs obejmować będzie następujące trzy gatunki rodzaju Xiphophorus helleri maculatus i variatus.
Opracowano na podstawie materiałów nadesłanych przez Tadeusza Banacha i Zbigniewa Guziura.
Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA
KLUB MIŁOŚNIKÓW RYB KARPIEŃCOWATYCH
Akwarystyka, jak każde hobby, podlega zmiennym prądom mody. Modne obecnie są nowe gatunki pozyskane w ostatnich latach dla celów akwarystyki, bo wiadomo, że co nowe to modne. Zainteresowanie nowymi gatunkami może utrzymać się tylko pod warunkiem, że te nowe gatunki ryb będą miały stosunkowo małe wymagania, a co za tym idzie będą łatwe w hodowli, co da możność rozmnożenia ich i odchowania dużej liczby potomstwa i tym samym w pełni usatysfakcjonuje hodowcę.
Taka sytuacja spowodowała zmniejszenie zainteresowania, a nawet całkowity jego brak w stosunku do pewnych gatunków, a nawet rodzin ryb, uznawanych przez akwarystów za „problemowe”. Rodziną taką są karpieńcowate – Cyprinodontidae.
Brak szerszego zainteresowania w Polsce tą rodziną, posiadającą niewątpliwie jedną z najciekawszych biologii rozrodu, u swych podstaw ma z pewnością szereg przyczyn jak:
Nieznajomość biologii, a szczególnie procesu rozrodu karpieńcowatych.
Mały zasób poświęconej im literatury fachowej.
Przekonanie o trudnościach i niepowodzeniach, na które natrafia hodowca próbujący hodować ryby karpieńcowate.
Nieznajomość sposobów oznaczania twardości i pH wody.
Mała ilość potomstwa, uzyskiwana w wyniku zabiegów hodowlanych, co powoduje niechęć akwarystów i braki w handlu.
Krótki okres życia ryb z interesującej nas rodziny.
Pomimo tych wszystkich trudności istnieją w kraju akwaryści hodujący te ryby całymi latami i rozmnażający je systematycznie. Hodowcy ci zafascynowani niepospolitym pięknem ryb karpieńcowatych, które na maleńkiej powierzchni swego ciała posiadają taką różnorodność barw, że trudno wprost uwierzyć, że natura potrafiła stworzyć coś równie urzekającego, porzucili dla nich inne ryby.
Z doświadczenia tych hodowców wynika, że jak w każdej rodzinie ryb akwariowych obok gatunków o większych wymaganiach, istnieją gatunki, które z powodzeniem może hodować każdy początkujący akwarysta. Wydaje się przy tym, że ryby z rodziny karpieńcowatych mają szansę stać się „rybami przyszłości”, ponieważ ich niewielkie rozmiary idealnie nadają się do małych mieszkań.
Chęć przełamania awersji do hodowli karpieńcowatych spowodowała, ze ZG PZA podjął decyzję o utworzeniu specjalistycznego Klubu Miłośników Ryb Karpieńcowatych. Tworząc taki klub chcemy skupić w nim wszystkich zainteresowanych hodowlą tych ciekawych ryb.
Założenia programowe Klubu przedstawiają się następująco:
Popularyzacja hodowli ryb z rodziny karpieńcowatych.
Rozszerzenie ilości hodowanych gatunków, w oparem o wymianę między członkami klubu, oraz ryby sprowadzone z zagranicy.
Doprowadzenie do organizowania lokalnych i ogólnopolskich wystaw i konkursów ryb karpieńcowatych.
Organizowanie sympozjów na ich temat.
Wydawanie materiałów fachowych i instruktażowych w oparciu o wymianę doświadczeń członków Klubu.
Opracowanie kartoteki hodowanych i rozmnażanych w kraju ryb z rodziny karpieńcowatych.
Wydawanie biuletynu adresowego członków Klubu.
Zebranie możliwie pełnej dostępnej literatury dotyczącej rodziny karpieńcowatych.
Działalność Klubu prowadzona będzie w oparciu o pracę społeczną jego członków.
Członkami Klubu zostać mogą akwaryści – członkowie PZA oraz osoby niezrzeszone, pod warunkiem wstąpienia w szeregi PZA. Zgłoszenia należy nadsyłać wyłącznie na kartach pocztowych na adres: Zarząd Główny Polskiego Związku Akwarystów Dla Klubu Miłośników Ryb Karpieńcowatych Skrytka pocztowa 127, 41-501 Chorzów; W zgłoszeniu prosimy podać:
Imię i nazwisko oraz pełny adres zamieszkania (ulica, nr domu, mieszkania, miejscowość z numerem kodu pocztowego).
Numer legitymacji członkowskiej PZA i nazwę Oddziału PZA, którego jest się członkiem.
Wiek.
Zawód.
Polskie i łacińskie nazwy gatunkowe hodowanych ryb z rodziny karpieńcowatych, z zaznaczeniem czy gatunki te są rozmnażane, czy też chowane tylko dla ozdoby.
Po otrzymaniu zgłoszeń nawiążemy bezpośredni korespondencyjny kontakt z zainteresowanymi, informując ich o kierunkach dalszych prac Klubu i sposobach udziału w nich jego członków.