Akwaria słodkowodne
– rodzaje, projektowanie i aranżacja ich wnętrz.
dr. Ryszard Kamiński
Przy okazji porozmawiamy o tym, zastanowimy się czy tego typu akwarium może być dziełem sztuki? Co to jest w ogóle akwarium?
Słowo akwarium pochodzi z łacińskiego, oznacza zbiornik wodny, wodopój. Termin akwarium został użyty po raz pierwszy przez Filipa Henry’ego Gesse’go angielskiego przyrodnika, badacza, pisarza na określenie budynku w którym hodowano ryby w słonowodnych zbiornikach . Z czasem tak zaczęto nazywać także inne miejsca o charakterze instytucjonalnym w których badano, hodowano, uprawiano lub eksponowano ryby, rośliny i organizmy morskie.
Akwarium jakie my znamy jest to najczęściej zbiornik szklany, przynajmniej z jedną szybą przeźroczystą, abyśmy mogli obserwować zwierzęta, ryby hodowane, uprawiane w tym akwarium. Powiemy sobie dzisiaj o akwariach biotopowych, akwariach środowiskowych. O starych akwariach holenderskich, które funkcjonują do dzisiaj o nowej linii akwariów zwanych japońskimi, nie słusznie chyba nazywanych akwariami naturalnymi, (o czym powiem potem) typu „iwagumi”, „ryboku”, które przedstawiają fragmenty krajobrazów oraz o akwariach „mizube” to jest coś innego, jest to jak gdyby akwarystyczna ikebana.
Akwarium biotopowe – jest to ze wszystkich akwariów najprostsze w swojej formie. Przeznaczone jest przede wszystkim do hodowli ryb i całe urządzenie akwarium jest pod kątem tychże ryb. Najprostszą taką formą, jest akwarium do hodowli ryb jezior Tanganiki, Wiktorii, dlatego że w środowisku tym w niektórych miejscach prawie brak roślinności. Wtedy w takim akwarium oddajemy tylko biotop. Biotop jest to nieożywiona część siedliska, środowiska w którym żyją ryby. A wiec skały, kamienie ich układ, chemizm wody, temperatura. W zasadzie mówiąc szczerze piękno takiego akwarium zależy tyko i wyłącznie od artystycznego ułożenia tychże kamieni i skał. Jeśli do tego typu akwarium – biotopowego wprowadzimy element biocenotyczny, a więc rośliny, nie mówimy już o akwarium biotopowym.
Akwarium to nosi miano akwarium środowiskowego, dlatego że składa się z nieożywionej części i z części ożywionej. Tego typu akwaria środowiskowe są jak gdyby odpowiednikiem akwariów naturalnych, które dały początek całej akwarystyce. Co to były akwaria naturalne? W XVIII wieku istniała grupa akwarystów którzy słusznie zresztą uważali ze aby rozmnożyć ryby, należy tym rybom zapewnić warunki takie jakie mają w przyrodzie, a wiec w kwestii chemizmu wody, otoczenia i roślin z nimi występujących. Jeśli chodzi o akwaria środowiskowe więc najczęściej spotykane są akwaria odtwarzające ekosystemy twardowodnych jezior centralnej Afryki.
Proszę zwrócić uwagę że akwarium takie odtwarza jak gdyby jednocześnie kawałek krajobrazu występującego na tym jeziorze. Inne to słabo porośnięte roślinnością akweny tak zwane „czarnych wód” pochodzące z Ameryki Południowej i Azji.
Niby akwarium dolne jest takie samo jak górne występują takie same gatunki ryb, jednakże nie jest to akwarium środowiskowe. Proszę zwrócić uwagę że prawdopodobnie chemizm wód nie odpowiada wymaganiom tychże ryb, dlatego że bardzo dobrze rosną tu rośliny które nie powinny się tu znaleźć albowiem rosną one i występują w Azji południowo-wschodniej. Jest to Crinum . Skały nie są to skały afrykańskie, nie są to skały charakterystyczne dla tego biotopu. Są to skały japońskie. A wiec tego typu akwarium już nie można nazwać akwarium środowiskowym mimo że z pozoru jak gdyby takim jest.
Akwaria środowiskowe „czarnych wód” Ameryki i Azji. Co to są „czarne wody”? „Czarne wody” jest to jak gdyby odpowiednik naszych wód jezior torfowiskowych. Są to wody zabarwione związkami humusowymi, taninami, które powstają z rozpadu butwiejących liści. Są to wody bardzo ubogie, o niskiej przewodności elektrolitycznej, prawie woda destylowana i wody, które występują przede wszystkim w lasach tropikalnych Azji, Ameryki Południowej. Z tego tez względu, jako ze tam jest duże zacienienie i jako że woda jest czarna praktycznie rzecz biorąc nie ma tam prawie roślinności. Trochę się spotyka, ale nie tak dużo. Charakterystycznym pejzażem takich wód jest co? Muł na ziemi i to dobrze imituje czarny bazaltowy żwir, który jest w np. akwarium przeznaczonym dla hodowli zbrojników.
Akwarium niby imituje środowisko w którym żyją razbory, ale chcąc żeby to było bardziej doskonałe powinno być podłoże ciemne. Praktycznie rzecz biorąc nie ma tam kamieni. Jeśli są tam kamienie to głęboko przykryte warstwą mułu. W tego typu akwarium jeżeli ma ono nosić miano akwarium środowiskowe nie ma kamieni. Właściwe akwarium środowiskowe tego typu to korzenie oraz opadłe liście z drzew.
I czasem dla urozmaicenia dodaje się roślinność charakterystyczną i rosnącą tamże. Dlatego ze na obrzeżach niektórych zbiorników wodnych które występują na polanach śródleśnych, pewną roślinność jednak można spotkać. Małe akwarium to jest takie o charakterze ozdobnym, podobnie także dolne. Proszę zwrócić uwagę, że widzimy tutaj wpływ że tak powiem akwariów japońskich typu „ryuboku” chodzi o charakterystyczny układ korzeni z prawej i lewej strony. I ostatni typ akwariów środowiskowych w zasadzie chyba najbardziej popularnych czyli „białych wód” i ‘przejrzystych wód” Ameryki Południowej.
Co to są „białe wody”? Białe są to przede wszystkim wody strumieni podgórskich gdzie w okresie intensywnych deszczów lub roztopów śniegów w wyższych partiach woda jest zabarwiona na biało, woda nie jest czysta, woda niesie zawiesiny i cząstki mułu. Często ona jest w odcieniu białym, dlatego ze ten muł pochodzi z rozpuszczonego wapnia znajdującego się w wyższych partiach górskich. No i pozostałe są to akwaria takie jakie najczęściej znamy. Są to akwaria wód przejrzystych , czyli wód czystych. Jeziora, strumienie mezotroficzne, eutroficzne. Tyle jeśli chodzi o akwaria środowiskowe.
Akwaria holenderskie Na początku lat 60-tych, może pod koniec lat 60-tych, kiedy rozwinęło się bardzo ogrodnictwo wodne, techniki rozmnażania roślin przy pomocy kultur tkankowych i produkcji przy pomocy upraw hydroponicznych poszły do przodu na rynku pojawiło się nagle dużo bardzo ładnych roślin, które były w miarę tanie. To przede wszystkim stało się za sprawą holendrów. I oni wówczas wymyślili taki nowy rodzaj jak gdyby akwariów. Wnętrza tych akwariów były bardzo barwne, przypominały i nawiązywały do holenderskich pól, które są bardzo barwne, kiedy kwitną kwiaty, do przydomowych ogródków, małych schludnych też bardzo barwnych oraz świetnie wpisywały się w bogate wnętrza holenderskich domów, poprzez swoje bogactwo wnętrza akwarium.
Styl ten przetrwał do dziś, mimo zachodzących zmian w aranżacji mieszkań, mimo nowych mebli, które na ogół są to meble typu regałowych. I co jest charakterystycznym dla akwarium holenderskiego. Przede wszystkim kształt. Przypomina on jak gdyby jamnika. Jest bardzo długie, nie wysokie, maksimum do 50 cm, takie też w głąb, obficie, intensywnie oświetlone i obsadzone dużą liczbą różnorodnych gatunków roślin gdzie istotnym elementem są także rośliny o dużych liściach. Potem przy akwariach japońskich te rośliny już gdzieś nikną.
Jeśli chodzi o zasady komponowania takich akwariów to chyba są państwu znane . Opisał je świetnie pan Andrzej Sieniawski w książce „Akwaria roślinne w stylu holenderskim. Generalnie tylnia ściana jest zabudowana całkowicie roślinnością najwyższą , najszybciej rosnącą, boczne ściany także, w środku roślinność niższa i na przedzie enklawy bardzo małej roślinności. Występują tu charakterystyczne elementy, czyli „ścieżka ledejska”, polanki na których rośnie najniższa roślinność tudzież tak zwana „czarna dziura”.
W tym samym czasie kiedy na rynku było sporo popularnych bardzo ładnych roślin, pojawiło się na rynku wiele roślin – rzadkich bardzo, których honorem każdego akwarysty było posiadać taką roślinę, mieć, uprawiać w swoim akwarium i eksponować ją odpowiednio. Wtedy to powstały akwaria w gruncie rzeczy przeznaczone dla ekspozycji tej jednej rośliny.
Mógł to być Echinodorus urugwajskie odmiana brązowa, która w tamtych czasach w latach 80-tych był bardzo rzadką rośliną, był bardzo cenną, akwaryści za nim szaleli. Ponieważ na ogół były to bardzo duże akwaria tutaj po raz pierwszy podobnie jak w akwariach holenderskich zastosowano zasadę złotego podziału odcinka, czyli miejsce gdzie dana roślina, ten jeden egzemplarz powinien być wysadzony.
Akwarium współczesne z charakterystycznymi wtrętami stylu japońskiego ale także przeznaczone dla uprawy tej jednej rośliny tutaj Blyxa auberti , roślina młoda, generalnie dorasta do bardzo dużych rozmiarów. To akwarium służy też temu celowi, wyeksponowaniu tej jednej jedynej rośliny.
Współczesne tak zwane „holenderskie’ akwaria tak troszkę już wyglądają inaczej. Tu dominuje bardzo wielki wpływ japońszczyzny. Proszę zwrócić uwagę. Akwarium jest niby holenderskim. Przewaga cech holenderskich jest, bo są typowe polanki, „aleja ledejska”, „czarna dziura”, ale zbudowane jest z całkowicie z innych roślin – roślin drobnolistnych. Aczkolwiek generalna tendencja jest utrzymywana, że koło siebie sadzone są kępy roślin zróżnicowanych. Jeśli nie morfologicznie bo tu trudno jest mówić o zróżnicowaniu dużym morfologicznym to przynajmniej zróżnicowane kolorystycznie.
I nne akwarium niby holenderskie także, ale tu już raczej dominuje przewaga jak gdyby cech japońskich, mimo ze pojawiło się więcej roślin wielkolistnych, a wiec charakterystycznym dla akwariów japońskich jest duża partia akwarium na przedzie z roślinami niskimi, wyeksponowane inne elementy jak korzenie czy też kamienie. Współczesne akwaria roślinne konstruowane są także w formie trójkąta, czego kiedyś nigdy nie robiono, dlatego ze kiedyś na ogół akwaria wbudowywane były w regał w ścianę, boczne ściany były niewidoczne. Wraz z rozwojem techniki kiedy pojawiły się akwaria klejone, klejenie jest piękne że nie widać tego, akwaria ogląda się z różnych stron tak też często konstruuje się takie akwaria.
Służą do oglądania z trzech strony. Jest też tak jakby styl japońsko-holenderski zachowany.
Japonia – kraj wyspiarski cztery wyspy, proszę zwrócić uwagę 90% obszaru Japonii są to góry. W tym 10% góry bardzo wysokie o nagich skałach. W zasadzie w żadnej części kraju góry nie zajmują tyle miejsca żeby sięgały po horyzont. Występują trzy strefy klimatyczne, a wiec umiarkowana ciepła podzwrotnikowa i zwrotnikowa. Jak góry to różna kolorystyka, wiosną zieleń i kwitnące przede wszystkim tu wiśnie których tu bardzo dużo jest dzikich odmian, jesienią przebarwianie się na kolor żółty lub krwisto-czerwony za sprawą klonów.
Ogrody japońskie – państwo znacie, jest to drzewo, woda, skały. Często skały są wkomponowywane w elementy trawników. Często przy domostwach, tudzież przy budynkach użyteczności publicznej robione są tak zwane ogrody skalne, gdzie są tylko skały ułożone na żwirku, nie ma tam żadnej roślinności. Nawet w małych ogródkach przy domach to jest także robione. Wnętrze japońskiego domu jest surowe, jest bardzo proste i proszę zwrócić uwagę, prawie wszędzie jest mały ogródek. Często na tarasach lub na balkonach. I to co w kulturze japońskiej jest istotne w ogródku muszą być skały musi być roślinność. Jeśli jest miejsce to wyższa, jeśli nie ma miejsca to roślinność typu „bonzai” i mały trawniczek. Na północy są to na ogół trawniki strzyżone – trawa, im bardziej w strefę cieplnej na tych trawnikach wkraczają mchy i wątrobowce i zawsze jest jakiś element albo rzeczywistego oczka wodnego albo przynajmniej imitującego tą wodę.
W takiej kulturze wychował się Takashi Amano – artysta, fotografik i ogrodnik z wykształcenia, akwarysta z zamiłowania.
Jego pracownia jest to w tej chwili dużą firmą.
On zaproponował nową koncepcję urządzania akwariów. Nazwano je w Polsce początkowo akwariami Amano potem nazywano akwariami japońskimi. Używa się chyba nieprawidłowej nazwy – akwaria japońskie. Dlaczego nieprawidłowej? Dlatego że Amano preferuje wystrój wnętrza odwzorowywany na fragmentach krajobrazu lub na układach jakichś naturalnych, skał, kamieni czyli będących fragmentem jakiegoś pejzażu. Znacznie lepiej by było i bardziej prawidłowo gdyby angielski termin nature aquarium użyto w znaczeniu nature scenery czyli naturalny krajobraz, pejzaż czyli akwaria krajobrazowe lub po prostu akwaria japońskie. Są akwaria holenderskie mogą być akwaria japońskie. Bo akwaria te z naturą jako tako mają dużo wspólnego, ale to nie jest to znaczenie dokładne.
Jaka jest różnica?
Akwaria holenderskie są barwne i wyglądają jak dywan kwiatowy. W przypadku akwariów naturalnych – japońskich ważne są inne martwe elementy, które występują w naturze. Przede wszystkim skały; Japonia kraj skalisty, górzysty, i korzenie, bo lasów tam jest bardzo dużo, dzikie puszcze podobnie tak jak u nas. W tradycyjnym ogrodnictwie japońskim większe lub mniejsze a niekiedy bardzo małe kompozycje odwzorowują fragmenty przyrody, malujące swoje pejzaże a więc są to krajobrazy, czyli akwaria jednak dążą do tej nazwy bardziej prawidłowej – akwaria krajobrazowe.
Biorąc pod uwagę rodzaj zastosowanych elementów Amano proponuje trzy typy akwariów to jest; „iwagumi”, „ryuboku”, i „mizube”
Akwaria iwagumi – „iwagumi” w języku japońskim oznacza skałę, kamień. Sztuka estetycznego układania głazów w Japonii sięga epoki samurajów. Głównymi elementami strukturalnymi tradycyjnego ogrodu japońskiego są drzewa i głazy. Z tych dwóch elementów głazy odgrywają ważniejszą rolę. I głazy w akwarium „iwagumi” odgrywają bardzo istotna rolę. Dlatego do tworzenia kompozycji w stylu „iwagumi” używa się rośliny dające zwartą darń ale rosnące nisko, aby w kopozycji one nie zasłaniały tych kamieni, żeby kamienie były eksponowane tak samo jak rośliny bo są równie ważne w tych kompozycjach. Najczęściej stosuje się tutaj rózne gatunki Lilaeopsis ,Eleocharis, małe żabienice jak Echinodorus tenellus, Glossostigma, Hemiantus, mchy i wątrobowce. Występują i są charakterystyczne dla akwariów typu „ryuboku” ale tam już w otoczeniu roślin szybciej rosnących.
Akwarium iwagumi, a wiec kamienie i niska roślinność nie zasłaniająca tych kamieni. Jest wiele odmian układania tych kamieni w sztuce japońskiej.
Dwie formy; jest to zmodyfikowana triada kamienna i Buddyjska triada kamienna.
Pierwszy rodzaj Triada kamienna jest to ułożenie takie kamieni żeby w płaszczyźnie poziomej patrząc na nie wpisywały się w formę trójkąta. Buddyjska triada kamienna jest to samo, ale trójkąt w płaszczyźnie pionowej. W akwariach „iwagumi” większych, zasady te obowiązują tak samo, ale tu jeszcze doceniając sztukę europejską zastosowano zasadę złotego podziału, która według starożytnych stanowi klucz do wszelkiej harmonii. Istota tej zasady jest przecięcie danego odcinka prostej tak aby mniejsza jego część (b) miała się tak do większej (a) jak większa (a) do sumy obu części (a+b) czyli długości całego odcinka. Złoty podział (zwany też boską proporcją – divina proportio) wyraża się liczbą wynoszącą w przybliżeniu 0,62. Ta zasada jest stosowana także we współczesnej sztuce i jest bardzo popularna. W długich akwariach , często stosuje się tzw. podwójny złoty podział co jest dostosowane do oglądania akwariów z różnych stron. Zawsze generalny kierunek oglądania powinien być od strony dłuższego odcinka, ale jeśli nam pasuje to możemy oglądać z tej drugiej strony, gdzie jest zastosowana ta zasada podwójnego złotego odcinka.
Rozpoczęliśmy od biotopu wybrzeża skalistego, a więc tylko skała i więcej nic. Kompozycja wnętrza akwarium poprzez charakterystyczne ułożenie i rodzaj skał jest wzorowana na nowoczesnych akwariach typu „iwagumi” ten biotop w tym wypadku nie jest charakterystyczny nie dokładnie odzwierciedla jak gdyby biotop jezior afrykańskich ale w sensie idei – tak. Dlatego że są tylko kamienie i podłoże.
Pytanie. Czy to akwarium może być traktowane jako dzieło sztuki? Czy może pretendować do tego miana? Zastanówmy się nad tym, co to jest dzieło sztuki?
Dzieło sztuki – to całościowy i syntetyczny wytwór artystyczny o określonym sensie, charakteryzujący się wysokimi walorami estetycznymi (piękno). Poza funkcją estetyczną pełni również inne funkcje (np. wychowawczą, poznawczą, użytkową lub religijną). Jego twórcą jest człowiek – istota wyposażona w specyficzną wrażliwość (bez autora nie ma dzieła sztuki). Przyroda nie tworzy dzieła. Produkt ten stara ukazać się za pomocą określonej konwencji (formy) pewną rzeczywistość fizyczną lub psychiczną (treść). Dzieło sztuki ustanawia szczególny wygląd w świat widzialny lub emocjonalny, który może być wynikiem namysłu filozoficznego autora lub spontaniczną reakcje chwili.
Proszę zwrócić uwagę ze układając kamienie można zastosować triadę buddyjska i triadę kamienną wyznaczające kształty w poziomie i pionie, a wiec zrobiono to w formie jakiejś obowiązującej konwencji w danym rodzaju sztuki. Ponieważ akwarium jest długie na wzór holenderski zastosowano złoty podział akwarium. Znowu jakaś konwencja. Całość wywiera bardzo pozytywne wrażenie. A więc podsumowując to wszystko – przyjemne wrażenie w odbiorze tego akwarium i pozostałych, które oglądaliśmy przedtem osiągnięto rozmyślnie, a wiec to nie jest dzieło natury, posługując się określonymi zasadami kompozycyjnymi, co jest ważne. Czyli to wszystko sprawia że dobrze urządzone akwaria mogą być dziełem sztuki i takimi dziełami sztuki są.
Akwaria „iwagumi” nie są to jeszcze akwaria krajobrazowe, chociaż przedstawiają wycinek krajobrazu, są piękne. Równowaga widocznych skał i roślin – proszę zwrócić uwagę że ta roślinność drobnolistna doskonale się do tego nadaje. Rośliny o dużych liściach nie pasowały by, bo trudno za pomocą ich oddać fragment dużego krajobrazu w małym akwarium.
Akwaria ryuboku – ryuboku jest to kompozycja oparta na drewnie, na korzeniach, czyli jest to charakterystyczna dla biotopu „czarnych wód” gdzie dominują układy stworzone przy pomocy korzeni bądź też gałęzi. Korzenie tu stanowią bardzo ważna rolę i są tak samo ważne jak roślinność rosnąca w tym akwarium. Styl ten kojarzy się często z dużą ilością kolorowych roślin ale popularne są też takie kompozycje ubogie w rośliny. Skąd czerpiemy inspiracje? Z natury, chodząc na wycieczki do parków lasów, obserwujemy jak wygląda przyroda, jakiś fragment krajobrazu, jakiś pejzaż odpowiada nam, staramy się to odtworzyć w akwarium.
Zasadniczym elementem w tym stylu są korzenie. Układa się je w sposób taki żeby to najbardziej przypominało naturalny wygląd lub zgodny z regułą punktu centralnego
To jest takie ułożenie, jak gdyby bezładne trochę, ale ponieważ odzwierciedla pewien fragment pejzażu starej puszczy gdzie drzewa leżą powalone i porastają mchy. Jest to jak gdyby przyjemne w odbiorze wrażenie.
Reguła punktu centralnego to jest to że korzenie są zgrupowane w centralnej części akwarium i druga reguła punktu centralnego trochę różniąca się od pierwszej. Korzenie zgrupowane po bokach, ale jak człowiek pierwszy raz rzuca okiem na tego typu akwarium, wzrok automatycznie kieruje się w centrum. Czyli jest to efekt jak gdyby punktu centralnego, ale urządzone trochę inaczej. Niekiedy między korzeniami pozostawiamy wolną przestrzeń, nie zarośniętą co daje efekt głębi. W „ryoboku” można także zestawiać korzenie z kamieniami. W naturze połączenie takie wygląda bardzo naturalnie. Gdzieś w wodach podgórskich, górskich skały występują tak samo często jak powalone drzewa. Mimo ze ono przypomina z pozoru akwaria środowiskowe „czarnych wód” Azji i Ameryki to proszę zwrócić uwagę, że tam nie powinno być kamieni. Tam dominuje na dnie muł. Kompozycje dowolne są także dozwolone, aby to wyglądało ładnie
Następne akwarium „ryoboku” jest duże, połączenie korzeni z kamieniami. Jako że jest to akwarium duże zastosowano tutaj złoty podział odcinka wyznaczając punkt centralny i takie akwarium służy do oglądania z prawej strony lub od strony centralnej. Przedostatnim typem akwariów, są akwaria krajobrazowe – a więc oddające jak gdyby, imitujące, odzwierciedlające krajobrazy, które autorzy tych akwariów widzą. Efekty można osiągać rozmyślnie przy pomocy różnych środków.
Stosując zieloną roślinność. Akwarium zatytułowane „Wzgórza Irlandii” Irlandzkie wzgórza szczególnie wiosną są faktycznie pełne zieleni, innych kolorów prawie tam nie ma. Drugie podobne „Zielona lawina”
Efekt jesienny jak gdyby, uzyskano trochę inaczej. Zatytułowano „Szkarłatny zachód słońca” To osiągnięto wysadzając w akwarium barwne rośliny i prawdopodobnie oświetlając lampą typu „Flora” Podobnie jak inne zatytułowane „Dolina zachodzącego słońca” Odpowiednie tło, raczej tło charakterystyczne dla słońca w takiej lekkiej purpurze i także oświetlenie odpowiednimi świetlówkami.
Efekt nietrwały efekt chwili można uzyskać poprzez odpowiednie oświetlenie. Proszę zwrócić uwagę. Nazwa ttakiego akwarium „Przed deszczem” Faktycznie jeżeli obserwujemy tło gdzie jedna część jest podświetlona druga część jest ciemna, sprawia wrażenie nadciągającej chmury. Bardzo piękne akwarium. I to o czym mówimy że tego typu akwariów krajobrazowych nie da się urządzić przy pomocy roślin wielkolistnych. One po prostu nie pasują tutaj.
W akwariach używa się często nietypowe materiały, aby osiągnąć jakiś efekt.
http://www.cau-aqua.net
Akwarium przedstawiające jakiś krajobraz z wodospadem podgórskim w którym płynie woda. Woda nie płynie, to jest po prostu uzyskane, kładąc perlonową watę filtracyjną i posypując ją białym piaskiem, ale efekt jest wspaniały.
Inny efekt wodospadu, co prawda woda tam nie płynie, ale jest to efekt dynamiczny. To jest efekt uzyskany także za pomocą białego piasku kwarcowego, który w odpowiednio urządzonym akwarium sprawia, że on cały czas w tym akwarium krąży.
Z tym się możemy zapoznać na tej stronie:
http://www.fishforums.com.au
Jaka jest idea wykonania od strony techniki jak to się robi.
W akwariach można także zastosować sztafaż. Sztafaż jest to ożywienie kompozycji, dzieła artystycznego, wnętrza akwarium, poprzez wstawienie dodatkowych pobocznych motywów, nie odciągających jednak uwagi odbiorcy od głównej treści oglądanej.
Tu zastosowano sztafaż wewnętrzny. Obraz akwarium zatytułowany jest „Nad połtawą” piaszczysta plaża, wydmy porośnięte roślinnością. W takich miejscach na ogół brak jest skał. Czemu służą tutaj skały? Skały służą tutaj po to, aby plastycznie osiągnąć efekt wnętrza, efekt głębi akwarium. Jeśli akwarium oglądamy pod innym katem to sprawia fantastyczne wrażenie.
I ostatnie akwaria są to akwaria-paludaria typu „mizube” Istota polega na tym ze zastosowane korzenie powinny wychodzić z wnętrza akwarium na zewnątrz. Proszę zwrócić uwagę na tą piękną kompozycję pana Piotra Sutego. Małe akwarium, korzenie przecięte i przyklejone ze strony zewnętrznej akwarium. Tego typu akwarium ja określam jako akwarystyczna ikebana, bo ono nawiązuję do sztuki układania kwiatów.
Tu jest sztuka układania korzeni i roślin wodnych.
Dziękuję za uwagę i życzę Państwu pomysłów, wytrwałości i sukcesów w projektowaniu i aranżacji waszych akwariów.
AQUA TERR – TORUŃ – 20.04.2008