„DOMOWE AKWARIUM SŁODKOWODNE „
Jerzy Lewczuk 1990r.
Książka wydawałoby się ma typowy układ rozdziałów literatury akwarystycznej. Tak więc w pierwszych rozdziałach omówiono urządzanie akwarium, opiekę nad nim, technikę w akwarystyce i chemię w akwarystyce. W dziale dotyczącym ryb akwariowych znalazłem np.: mało spotykany opis oznaczenia płetw i poszczególnych promieni co niejednokrotnie spotyka się przy opisach poszczególnych gatunków. Druga nie spotykaną rzeczą w innych wydawnictwach to podział roślin na glony, mszaki, paprotniki i rośliny nasienne z dalszym podziałem na rodziny i gatunki. Książka zakończona jest dwoma działami opisującymi choroby roślin i ryb. Dwanaście tablic barwnych jest uzupełnieniem książki ale przedstawione na nich ryby nie zawsze odzwierciedlają prawdziwy wygląd i kolorystykę przedstawionych tam gatunków. Dobra książka akwarystyczna.
” AKWARIUM SŁODKOWODNE”
Hans Frey 1990r.
Jest to książka godna polecenia , gdzie poznajemy podstawowe rady o budowie akwarium jego ogrzewaniu i napowietrzaniu, dalej ruszamy z autorem w świat by poznać ryby i ich środowisko. Nabywamy wiedzę na temat naszych krajowych ryb możliwych do trzymania w akwarium, dowiadujemy się o pokarmie dla ryb i o ich chorobach. Jest także spory wykład o budowie wewnętrznej i kształcie ryb. Na uwagę zasługuje jednak dział o roślinach wodnych. Dość dobre rysunki, ciekawe opisy a co najważniejsze 12 gotowych zestawów roślinnych do akwarium, ułatwiają nie tylko rozpoznanie roślin, ale także ich dobranie w obsadzeniu zbiornika. Jest też dział o krajowych organizmach wodnych dla tych którzy chcieliby założyć sobie krajowe akwarium, a wówczas informacje te przydadzą mu się na pewno. Podstawowe dane o poszczególnych gatunkach ryb podawane są w tabeli, w której opisano 314 gatunków metodą super krótkiej notki, co przy wielu gatunkach jest niewystarczające. Na uwagę zasługują tablice fotograficzne na wkładce. Warto zauważyć że barwne tablice ryb całkowicie nie spełniają roli rozpoznawania gatunków ze względu na zastosowanie złych barw, lepiej byłyby czarno białe ryciny. Jest to jeden z najlepszych podręczników akwarystycznych mimo że w niektórych kwestiach nieco przestarzały, ale nadal trzeba go gorąco polecić wszystkim akwarystom.
„SŁODKOWODNE RYBY AKWARIOWE”
Stefan Kornobis 1990
Przewodnik po popularnych gatunkach ryb słodkowodnych, przeznaczony dla początkujących hodowców. Ksiażka z dobry opisami ryb, z naciskiem na rozmnażanie, także opisy pokarmów, urządzenie akwarium tarliskowego, chemia wody. Minimalna ilość zdjęć, większość gatunków jest pokazana na rysunkach.
„AKWARIUM – Moje hobby”
G.Soszka, K.Teisseyre 1990r.
Jedna z najbardziej niekonwencjonalnych opracowań autorów polskiego pochodzenia. Daje się wyróżnić obszerny rozdział o bezkręgowcach i roślinności wodnej. Zwrócono uwagę na niektóre rzadkie gatunki np.: mało znane pyszczaki, wyróżniono rozdział o rybach najłatwiejszych w hodowli spośród jajorodnych, wyjątkowo obszernie opracowano rozdział o piękniczkowatych i pielęgnicowatych. Jest też wprowadzenie w akwarystykę morską oraz podstawy zagadnień związanych z dziedzicznością. Jedną z ciekawych rzeczy, ale nie spotykanych w żadnej innej literaturze jest opis rozmnażania bojowników wspaniałych. Autor pisze że trzeba umieścić niewielki pojemnik z tworzywa sztucznego niewiele wystający ponad powierzchnię wody. Ryby podobno wskakują do tego pojemnika i tam się wycierają pod pienistym gniazdem. Uwaga o prętniku karłowatym który potrafi zestrzeliwać siedzące nad powierzchnią owady plując w nie wodą jest nie spotykana w innej literaturze akwarystycznej. Można to traktować jako pomyłkę z inną ryba jaką jest strzelczyk, ale o wskakujących bojownikach nigdy się nie spotkałem w żadnej literaturze. Książka zawiera także wkładki z barwnymi, niezłymi zresztą zdjęciami na końcu, zamiast w środku książki. Mimo to książka jest bardzo ciekawa i wnosi sporo nowych wiadomości do dotychczasowej polskiej literatury akwarystycznej.
„CHOROBY RYB AKWARIOWYCH”
J.Antychowicz 1990r.
Książka zawiera opisy środowisk wodnych, informuje na temat żywienia ryb, rozpoznawania chorób, zapobiegania i leczenia ryb. W dalszych działach autor opisuje choroby wywoływane niekorzystnymi czynnikami środowiskowymi, nieprawidłowym żywieniem a później choroby wirusowe i bakteryjne, grzybiczne i pasożytnicze. W ostatnich działach opisane jest szkodliwe działanie glonów i szkodniki ryb. Książka ta jest bardzo cenna dla wszystkich hodowców ryb akwariowych. Cenne wiadomości na pewno pomogą w rozpoznaniu, leczeniu a przede wszystkim w zapobieganiu chorób ryb. Każdy akwarysta powinien posiadać w swojej biblioteczce tą książkę.
„AKWARIUM I ROŚLINY WODNE”
M.B.Cirling 1991
Książkę tę otrzymałem od pana Andrzeja Łabudzkiego za którą mu dziękuje. Książka wydana w języku rosyjskim. W trzynastu rozdziałach autor opisał wyposażenie akwarium, oświetlenie, podłoże, wodę, nawożenie roślin, glony i rozmnażanie roślin. Jeden z rozdziałów opisuje wpływ niektórych mieszkańców akwarium, jakimi są ryby i ślimaki, na wzrost roślin. Główna część to opisy poszczególnych gatunków roślin. Ale można znaleźć także, co prawda krótki, rozdział o paludarium. W książce tej znalazłem opis rośliny Hygrorhiza aristata czego nie ma w innych książkach. Jedyny opis to w Serwisie Roślin Wodnych i Akwariowych z firmy „Tropica”
„TY I TWOJE AKWARIUM”
Dick Mills 1992r.
Książka ta to przekład z literatury angielskiej. Była opublikowana po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii w roku 1987. Jest o nietypowym układzie. Oczywiście zawiera rozdziały o zakładaniu akwarium opiece, karmieniu ryb czy ich rozmnażaniu. Opisy gatunków ryb są bardzo skromne ale na uwagę zwraca fakt umieszczenia gatunków morskich. Ciekawostką są schematy diagnostyczne przy rozpoznawaniu chorób ryb. Umieszczone są także rozdziały na temat wystawiania i pokazów ryb oraz ich fotografowania. Książka to rodzaj podręcznika akwarysty bardzo obficie opatrzonego fotografiami, rysunkami czy tez szkicami. Pomimo ciekawego rozwiązania szaty graficznej sam osobiście rzadko wracam do tej książki.
„ENCYKLOPEDIA RYB AKWARIOWYCH”
Stanislav Frank 1980 przekład dr Jerzy Lewczuk 1992
Ksiązka ta ukazała się w roku 1987 pod tytułem „Barwny Świat Ryb Akwariowych „. Treść oraz fotografie nie zostały zmnienione. Autor przedstawia około 300 gatunków ryb spotykanych w akwariach, a w naturze żyjących w wodach słodkich, słonawych i słonych. Opisy poszczególnych gatunków są połączone w rozdziały zgodnie z systematyką ryb lub częściej, na podstawie podobnej, oryginalnej biologii. Szczególnie zgodnie z zainteresowaniami autora, zostały przedstawione warunki, jakich ryby wymagają do tarła, przebieg tarła oraz wychów narybku. Informacje te mogą być bardzo przydatne dla wielu, nawet doświadczonych akwarystów, zwłaszcza w hodowli trudniej rozmnażających się gatunków ryb. Mniej liczni hodowcy ryb morskich znajdą tu nie tylko opis warunków trzymania ich w akwarium, lecz także dowiedzą się, jak ryby te zachowują się w środowisku naturalnym, w jaki sposób je wyszukiwać, a nawet łowić.
„ATLAS SŁODKOWODNYCH RYB AKWARIOWYCH”
H.R.Axelrod 1992r.
Rozwiązując krzyżówki z miesięcznika „Nasze akwarium” wygrałem tę książkę jako nagrodę. Książka ta wywiera ogromne wrażenie na czytelniku stykającym się po raz pierwszy z tego typu pozycją, zachwycając ilością barwnych fotografii i ilością prezentowanych gatunków ryb. Jest to typowy atlas gdyż składa się on praktycznie z samych ilustracji. Ilość tekstu jest zredukowana do najważniejszych informacji, zapisanych w formie kodu obrazkowego umieszczonego wraz z nazwą gatunkową pod zdjęciem. Zamieszczone symbole przedstawiają bardzo ogólnie, najważniejsze dane dotyczące: typu przyjmowanego pożywienia, sposobu rozmnażania, ogólnych warunków hodowli (siła oświetlenia akwarium, urządzenie jego wnętrza, pH i twardości wody, wymagany przedział temperaturowy i wymagana pojemność zbiornika). Podane zostały także informacje o osiąganej długości ciała prezentowanego gatunku i jego temperamencie. W książce zaprezentowano prawie 7500 barwnych zdjęć. Na uwagę zasługuje fakt ukazania szeregu form barwnych wielu gatunków ryb, które nigdy nie były prezentowane w takiej ilości. Układ fotografii zaprezentowany został według podziału na sześć kontynentów. Atlas jest pozycją przedstawiającą bardzo bogaty, kolorowo zilustrowany przegląd gatunków. Ta bogata prezentacja jest bardzo pomocna w określeniu przynależności gatunkowych wielu „nowości” akwarystycznych. Do atlasu dołączony jest oddzielny indeks alfabetyczny nazw ryb z numerami stron gdzie daną rybę możemy znaleźć w atlasie.
„EGZOTYCZNE RYBY W AKWARIUM”
Brian Ward 1992
Sam autor tak napisał w swojej książce:
„Niniejsza publikacja składa się z trzech części. Pierwsza zawiera pewna podstawowa wiedze, z która choćby pobieżnie powinien zapoznać się każdy początkujący amator akwarystyki. Chodzi tu o biologiczne funkcje ryb i podstawowe warunki, które musi spełniać akwarium w domu. Druga cześć traktuje bardziej szczegółowo o słodkowodnym akwarium i zawiera obszerny przegląd roślin i ryb, z których Czytelnicy mogą wybierać gatunki według własnego gustu. Trzecia część zawiera identyczne wiadomości jak druga, lecz poświęcona jest akwarium morskiemu. Na końcu znajduje się dokładny trzyczęściowy indeks (indeks ogólny, indeks ryb i indeks roślin).”
Polecam dla początkujących akwarystów.
„Pielęgnice Jeziora Tanganika”
Roman Pawlak, Adam Adamski 1992
Książka składa się z dwóch części. W pierwszej części autorzy zawarli charakterystykę jeziora Tanganika, opisy biotopów, systematykę ryb, ich biologię oraz hodowlę ryb z jeziora Tanganika. Druga część to przegląd wybranych gatunków, słownik terminów specjalistycznych, indeks nazw łacińskich oraz literatura.
Książka w owym czasie zawierała bardzo dużo informacji oraz szereg zdjęć ryb z jeziora Tanganika.
„Wszystko o akwarium”
Peter W. Scott 1993
Książka przedstawiająca hodowle odtwarzające środowiska słodkowodne i morskie z całego świata. Bardzo dobrze opisane jest właśnie środowisko wodne Obszerny, praktyczny przewodnik zakładania i wyposażania 16 rozmaitych typów akwariów. Przejrzyste insrukcje informują krok po kroku jak zaplanować, wykonać, zarybić i opiekować się każdym typem.
Książka składa się z kilku działów zatytułowanych:
– Środowisko naturalne
– Ryba
– Akwarium słodkowodne
– Akwarium słonawowodne
– Akwarium morskie
– Utrzymanie właściwych warunków w akwarium
– Karmienie, rozród i opieka zdrowotna
„SŁOWNIK NAZW RYB”
Jerzy Gronau 1994
Książka zawiera: systematykę ryb (gromady, rzędy, rodziny), zestawienie alfabetyczne nazw rodzin ryb wraz z kodem, zestawienie nazw rodzin według kodów, polsko-łaciński słownik nazw ryb (gatunki i podgatunki), łacińsko-polski słownik nazw ryb (gatunki i podgatunki), występowanie terytorialne rodzin ryb
„CHOROBY RYB”
Maria Prost 1994
Jest to wydanie trzecie podręcznika dla studentów. Książka zawiera bardzo wnikliwe opisy ryb z podejściem naukowym. Zawarto w tym podręczniku ogólną charakterystykę chorób ryb, zasady zwalczania oraz metody profilaktyki w warunkach stawowych jak i akwariowych. Następnie zostają omówione poszczególne choroby a na końcu sposoby rozpoznawania chorób u ryb. Spis treści do wglądu.
„PAWIE OCZKO – GUPIK – POECILIA RETICULATA”
Marek Łabaj, Lucjan Madej 1994
Książka mimo że jest poświecona jednemu gatunkowi ryb jakimi są popularne gupiki zawiera ponad 260 stron. Autorzy skupili się na przekazaniu jak największej ilości informacji związanych z tymi rybami dzieląc ją na siedem rozdziałów oraz umieszczając dwie wkładki z barwnymi fotografiami ryb. We wstępie omówiona jest ogólnie popularność, klasyfikacja systematyczna, historia hodowli gupika na świecie oraz w Polsce. Drugi rozdział traktuje na temat oceny oraz standardów pawich oczek. Odżywianie to tematyka trzeciego rozdziału. Czwarty rozdział podzielony na kilka działów omawia bardzo dokładnie zasady rozmnażania gupików. W piątym rozdziale znajdujemy metody hodowli, gdzie autorzy sięgają do podstaw genetyki oraz selekcji i doboru hodowlanego. Szósty temat omawia podstawowe choroby ich leczenie a przede wszystkim sposoby zapobiegania chorobom. Ostatni rozdział omawia urządzenia oraz warunki hodowli pawich oczek.
„ROŚLINY WODNE I AKWARYSTYCZNE”
Mirosław Gromek 1995r.
Jedna z niewielu książek o roślinach akwariowych jakie się ukazały na polskim rynku. Książka jest dosłownym tłumaczeniem oprócz ogólnych rozdziałów rosyjskiej książki Żdanowa. Szkoda że autor nie postarał się o ilustracje tak dobre jak w rosyjskim wydaniu. W dwóch tomach autor umieścił w pierwszej części budowę roślin wodnych ich przystosowanie do środowiska wodnego, a w drugiej opisy ponad 200 gatunków roślin nie tylko akwarystycznych, ale także paludaryjnych i stawowych. Niestety wbrew ostatniemu zacytowanemu zdaniu we wstępie „Polacy nie gęsi i swój język mają” żadna z opisanych roślin nie ma podanej polskiej nazwy tylko łacińskie. Zamieszczone barwne fotografie nie odzwierciedlają wyglądu roślin w akwariach, a jedynie w warunkach hodowli roślin wodnych. Kilka zdjęć urządzenia i obsadzenia akwariów są raczej antyreklamą akwarium roślinnego. Opisy roślin zawierają podstawowe informacje o gatunku i opiece nad nim. Szkoda że nie napisano wprost że jest to tłumaczenie. Mimo mankamentów jest bardzo cenną książką w biblioteczce akwarysty i miłośnika roślin wodnych.
„WSZYSTKO O AKWARIUM”
Tetra 1995r.
Tę broszurkę powinien posiadać każdy nie tylko początkujący akwarysta. Na 60 bogato ilustrowanych stronach można znaleźć podstawowe wiadomości o tym jak urządzić i wyposażyć akwarium, jak pielęgnować ryby w zdrowiu i chorobie. Co robić by rośliny bujnie rosły czy wiele innych przydatnych akwaryście informacji. Pomimo iż jest to broszura jest bardzo ciekawie opracowana a wiadomości są bardzo dobrze skondensowane dla tak krótkiego wydania.
„RYBY AKWARIOWE”
Stanislav Frank 1995r.
Ilustrowana encyklopedia Ryby akwariowe została wydana przez w wydawnictwo Delta. Jest to książka oparta na tłumaczeniu kolejnego wydania tej samej książki ale pod inna nazwą. Większość fotografii oraz tytuły rozdziałów są te same. Wcześniej wydano Barwny Świat Ryb Akwariowych 1987 oraz Encyklopedia Ryb Akwariowych 1992. Trzeba przyznać że w książce są ładne zdjęcia ryb akwariowych.
„PODWODNY OGRÓD – Dobór i uprawa roślin w akwarium”
Stefan Kornobis 1996r.
Na prawie 100 stronach autor omawia blisko 100 roślin, zilustrowanych 90 barwnymi zdjęciami oraz przeszło 10 rysunkami. Opisy poszczególnych gatunków roślin szczególnie polecanych do akwariów, stanowią trzon opracowania. Uzupełniają je rozdziały ogólne, omawiające czynniki środowiska i utrudnienia w uprawie, rozmnażanie roślin w akwarium, urządzanie akwarium dekoracyjnego. Całość uzupełnia tabelaryczne zestawienie podstawowych wymogów uprawy oraz sposobów rozmnażania omówionych gatunków roślin w warunkach domowych oraz skorowidz polskich i łacińskich nazw zaprezentowanych roślin. Omawiana publikacja zawiera wiele cennych wiadomości, których brak było dotychczas w naszej rodzimej literaturze. Zapoznanie się z treścią książki daje podstawy ku temu by powodzenie w uprawie stało się realne i dlatego winna znaleźć się w biblioteczce każdego miłośnika roślin wodnych.
Pozycja książkowa traktująca o organizmach z którymi przeciętny akwarysta nieraz się zetknął a inni musieli prowadzić uporczywe boje aby pozbyć się tych żyjątek ze swoich zbiorników. Dlatego myślę że jest to cenna książka, aby znając podstawy budowy i funkcjonowania glonów można było z nimi skutecznie walczyć. Autor po krótkim wstępie na temat co to są glony i ich miejsca w systematyce przechodzi do bardzo szczegółowych opisów poszczególnych grup glonów takich jak: Sinice, Chryzofity, Brunatnice, Krasnorosty, Kryptofity, Dinofity, Radiofity, Eugleniny, Zielenice, Ramienice. W dalszej części omówione jest pochodzenie i ewolucja gonów, rozmieszczenie geograficzne, ich znaczenie w przyrodzie i dla człowieka.
„CHOROBY I ZATRUCIA RYB”
Jerzy Antychowicz 1996
Jak sam autor pisze w przedmowie ksiązka ta przeznaczona jest dla studentów i lekarzy weterynarii oraz wszystkich tych, którzy pragną pogłębić swoja wiedzę w dziedzinie ichtiopatologii – nauki o chorobach ryb.
Spis treści do wglądu.
„Choroby ryb akwariowych”
Jerzy Antychowicz 1996
Książka ta jest przeznaczona przede wszystkim dla hodowców ryb akwariowych zwanych również ozdobnymi, a także dla lekarzy weterynarii specjalizujących się w zwalczaniu chorób ryb oraz wszystkich tych, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę w zakresie ichtiopatologii – nauki o chorobach ryb.
– Spis treści:
– Przedmowa
– Wstęp
– Środowisko wodne
– Żywienie
– Ogólne informacje na temat rozpoznawania chorób i zapobiegania im oraz leczenia
– Choroby wywoływane przez niekorzystne czynniki środowiskowe
– Choroby powodowane nieprawidłowym żywieniem
– Choroby wirusowe i bakteryjne
– Choroby grzybicze
– Choroby pasożytnicze
– Martwica płetw
– Zaburzenia rozrodu
– Zaburzenia rozwojowe
– Nowotwory
– Psychoza strachu
– Uszkodzenia mechaniczne
– Szkodliwe działanie glonów
– Szkodniki ryb
„ATLAS RYB AKWARIOWYCH”
Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt. 1997
Jest to przekład z niemieckiego wydania „Kosmos – Atlas Aquarienfische” W książce zamieszczono 1076 barwnych zdjęć i 799 czarno-białych rysunków ukazujących bardzo szeroką gamę ryb akwariowych. Po bardzo krótkim wstępie który jest praktycznie objaśnieniem do zawartości opisów następuje ukazanie usystematyzowanych w rzędy rodziny, rodzaje i gatunki bardzo wielu okazów ryb hodowanych w akwariach. Pozycja ta to bardzo dużo wiadomości zebranych w dość krótkie ale treściwe informacje o poszczególnych gatunkach ryb. Większość ryb ma podane nazwy polskie co również jest dużym plusem wydawnictwa. Bardzo przydatna pozycja pozwalająca rozpoznać większość ryb występujących w naszych akwariach. Na końcu książki zawarta jest niezwykle bogata bibliografia oraz indeks nazw łacińskich i polskich.
„CORYDORAS – PANZERWELSE”
Harro Hieronimus 1997
Pozycja ta poświęcona jest całkowicie Kiryskom. Niestety jest to wydanie w języku niemieckim, ale jest to nagroda za rozwiązanie krzyżówki z czasopisma „Nasze Akwarium” Książka zawiera wiele barwnych zdjęć ukazujących ryby z rodzajuCorydoras oraz biotopy w których występują. W pierwszej części opisane są warunki hodowli oraz rozmnażania kirysków w akwarium. Druga część to atlas ryb z rodzajów Aspidoras Brochis i Corydoras. Opisane jest ponad 40 gatunków sumików pancernych zwanych kirysami czy też kiryskami.
„MOJE AKWARIUM”
Hans J.Mayland 1998r.
Jedna z nowszych moich książek. Bardzo ładnie ilustrowana z wieloma wiadomościami o opiece nad akwarium. Opisane są w pierwszej części środki techniczne akwarysty, urządzanie akwariów według najnowszych standardów. Ciekawie opisano naturalne środowiska ryb tropikalnych. W drugiej części opisy dotyczą mieszkańców akwarium czyli roślin i ryb akwariowych. Jedyna uwaga do tego wydawnictwa to brak polskich nazw przy opisach ryb i roślin akwariowych. Obecnie ukazuje się wiele pozycji książkowych o akwarystyce. Zauważyłem że obecnie wydania bazują na wielkości zdjęć i rysunków, natomiast opisy na temat hodowli i opieki nad rybami czy też roślinami są bardzo ubogie. Ta książka to wartościowa pozycja w mojej biblioteczce.
„AQUARIEN ATLAS FOTO INDEX 1-5 „
Hans A. Baensch, Dr. Gero W. Fischer 1998
Niemiecko-języczny atlas ryb akwariowych Jest to tak zwany indeks fotograficzny. Zebrano w nim bardzo dużo fotek ryb uporządkowanych według rzędów, rodzin, rodzajów oraz gatunków. Każda fotka opatrzona jest krótka informacją na temat pochodzenia ryby, wielkości do jakiej dorasta, preferencji żywieniowych, wymagań wodnych: temperatura, stopień kwasowości oraz stopień trudności hodowli. Uwzględniono także różnice płci. W atlasie zawarte są także informacje o zasięgu występowania ryb z poszczególnych grup. Indeks nazw łacińskich pozwala na szybkie odszukanie ryby nas interesującej.
„Wymarzone Jezioro Darwina Dramat w Jeziorze Wiktorii”
Tijs Goldschmidt 1999
Holenderski zoolog Tijs Goldschmidt spędził nad Jeziorem Wiktorii pięć lat. Obdarzony wielkim talentem literackim opisuje dramat tego świata, którego istnienie stoi teraz pod znakiem zapytania. Mimo potwornych upałów, malarii i przeraźliwej biedy, miejsce to ściąga dziesiątki uczonych z całego świata. Ekolodzy, genetycy, etolodzy i taksonomowie mogą tu jak pod mikroskopem obserwować procesy pojawiania się i zanikania niezliczonych gatunków maleńkich rybek – pielęgnic charakteryzujących się przedziwnymi przystosowaniami do tego akurat środowiska i wyjątkowego sposobu życia.