Tropheus duboisi Marlier, 1959
Trofeus (Pielęgnica brabancka Dubois)
Rząd >> Rodzina:
(Cichliformes) – Pielęgnicokształtne >> (Cichlidae) – Pielęgnicowate
Występowanie:
Jezioro Tanganika
Wielkość:
12 cm
Synonimy:
Brak
Cechy charakterystyczne:
Tropheus duboisi to najstarszy gatunek Tropheus, który wciąż żyje w jeziorze. W przeszłości był prawdopodobnie znacznie bardziej rozpowszechniony niż obecnie. Przyczyną zmniejszenia populacji jest najprawdopodobniej rywalizacja z innymi Tropheus oraz innymi gatunkami roślinożernymi, takimi jak Simochromis i Petrochromis. Jednak gatunek przetrwał długie lata, ale w dzisiejszych czasach są ponownie zagrożone przełowieniem. Wszystkie inne gatunki Tropheus są nieco do siebie podobne, natomiast T. duboisi różni się znacznie, zarówno pod względem zabarwienia, jak i budowy morfologicznej. Mają niebiesko-szarą głowę, ciało od ciemnego do czarnego, na którym jest biała lub żółta linia pionowa. Niezwykle piękne są szczególnie młode ryby tego gatunku, które są czarne i mają białe lub jasnoniebieskie plamy na całym ciele. Ze względu na budowę głowy i ciała T. duboisi żerują w taki sposób, że kąt między nimi a podstawą jest większy niż u innych Tropheusów, które żywią się prawie poziomo przy podstawie (pozycja pozioma pozwala innym żerować nawet w bardziej pofałdowanych obszarach). Jest to prawdopodobnie jeden z powodów, dla których T. duboisi występuje głównie na większych głębokościach niż inne gatunki Tropheus. Innym powodem życia na większych głębokościach jest to, że w przeważającej części nie mogą konkurować o jedzenie z innymi bardziej agresywnymi Tropheusami (T. duboisi są najmniej agresywnymi ze wszystkich Tropheusów) i większymi Petrochromis. Chociaż Petrochromis są znacznie większe, rozwinęły specjalną relację z innymi Tropheus i dzielą siedliska, żywiąc się w różnych obszarach.
U Tropheusów, w przeciwieństwie do większości Haplochromis, samice w jeziorze również mają swoje terytorium (do żerowania). Jednak terytoria samców są zwykle 1 x do 2 x większe niż terytoria samic.
W akwarium, z wyżej wymienionego powodu (ograniczona przestrzeń), terytorium jest własnością tylko kilku lub tylko jednego dominującego samca. Wszystkie pozostałe ryby zostają przeganiane z tego terytorium. Są jednak bardzo agresywne, szczególnie w obrębie gatunku i nie wykazują tak dużej agresji wobec innych gatunków w akwarium. Z powodu tej dużej agresji wewnątrzgatunkowej zaleca się utrzymywanie ich większymi grupami, aby rozdzielić agresję na kilka osobników.
Ryby roślinożerne. W jeziorze Tropheus żywi się nitkowatymi algami z aufwuchs. W akwarium niektóre z tych glonów mogą rosnąć na skałach, ale prawdopodobnie nie wystarczą, aby stanowić większość diety. Alternatywnie, w akwarium dla Tropheusa najlepszą dietą są pokarmy płatkowane z wystarczająco wysoką zawartością spiruliny. Czasami możemy również zaoferować pokarmy takie jak rozwielitki, cyklopy i mysis. Niektóre z tych pokarmów są również spożywane podczas zdrapywania glonów z aufwuchs w jeziorze. Powinniśmy jednak ściśle unikać pokarmów wysokobiałkowych, ponieważ może to być śmiertelne dla Tropheusa. Mianowicie mają bardzo długi przewód pokarmowy, który jest dostosowany do diety o niskiej zawartości białka. Jednak pokarmy wysokobiałkowe mogą szybko doprowadzić do choroby znanej jako wzdęcia, na którą są bardzo podatne. Dorosłe ryby powinny być karmione tylko raz dziennie i tylko tyle, ile mogą zjeść w ciągu dwóch minut (w tym czasie jedzą tyle, a nawet więcej niż w jeziorze przez cały dzień). Zasadniczo można je również karmić kilka razy dziennie, ale ta ilość jedzenia przeznaczona na jeden posiłek jest odpowiednio dzielona na porcje.
Ad Konings (2015) dzieli zatem T. duboisi na 5 wariantów według obszarów, w których wystepują, a mianowicie:
1. Pemba (Bemba lub Cape Munene)
Na podstawie T. duboisi z tego obszaru opisano także gatunek (Marlier, 1959). T. duboisi dzieli siedlisko z T. sp. ”black”. Ten wariant ma wąską białą do jasnożółtej opaski na ciele, która niekoniecznie biegnie od góry do dołu ciała (idealna opaska od góry do dołu ciała jest również rzadka w innych wariantach).
2. Muguruka
Na tym obszarze T. duboisi dzieli siedlisko z T. brichardi. Ten wariant charakteryzuje się tym, że są całkowicie czarne i nie ma ani białego ani. żółtego pasa na ciele.
3. Gombe, Kigoma & Cape Bangwe
Ten wariant ma również wspólne siedlisko z T. brichardi. W tym wariancie pasek na ciele jest zwykle nieco szerszy, ale jest biały lub rzadko w żółtawym kolorze. Często nie biegnie od góry do dołu ciała i jest widoczny tylko biała lub żółtawa plama na boku.
4. Maswa, Cape Kabogo (Mkuyu) i Halembe
Warianty te dzielą siedlisko z T. sp. „Crescentic” (T. sp. „Lunatus”). Wszystkie warianty z tego obszaru są znane jako Maswa Duboisi i najczęściej występują w akwarystyce. W rezultacie są bardzo zagrożone w swoim naturalnym środowisku. Charakteryzuje się szerokim pasmem od góry do dołu ciała. Górna część jest żółta, a dolna jest zwykle biała. Jednak tylko kilka okazów ma idealnie żółty pasek od góry do dołu.
5. Katumba Point, Wyspa Karilani i Luagala Point
Na tym obszarze T. duboisi dzieli siedlisko z trzema innymi gatunkami Tropheus, mianowicie T. sp. „Doubleblot” (Kirschfleck), T. sp. „Lukuga” i T. polli (T. annectens). Ten wariant charakteryzuje się wąskim białym paskiem, który rzadko rozciąga się od góry do dołu i zwykle widoczne są tylko pojedyncze białe kropki z boku. Populacje tego wariantu wokół Bulu Point i wyspy Karilani są również bardzo zagrożone.
Występuje szereg odmian barwnych i podgatunków:
Tropheus duboisi „Bemba” – pochodzi z części wybrzeża jeziora w rejonie Bemba, Kongo
Tropheus duboisi „Karilani Island” – wyławiany w rejonie Karilani, Magambo
Tropheus duboisi „Kigoma” – pochodzi z rejonu Malagarazi, Tanzania na pograniczu z Burundii
Tropheus duboisi „Maswa” – występuje w rejonie portu w Kalemie, Kongo
Warunki hodowlane:
W przypadku Tropheusów zaleca się akwarium o długości co najmniej 150 cm i pojemności 400 litrów. Na dnie akwarium powinien znajdować się drobny piasek. Aby zapewnić wystarczającą liczbę kryjówek dla tych ryb, umieszczamy znaczną liczbę kamieni w akwarium. Zaleca się stosowanie kamieni do stworzenia co najmniej jednej lub kilku barier wizualnych w akwarium. W naturalnym środowisku Tropheus nie ma roślin, więc nie potrzebujemy ich w akwarium. Jeśli jednak chcemy je mieć ze względów estetycznych, a ponieważ mogą nam nieco pomóc w utrzymaniu jakości wody, wybieramy te z twardszymi liśćmi (Vallisnerio, Anubias, Ceratophyllum, …). Zasadniczo takie zostaną pozostawione samym sobie przez Tropheusa. Chemia wody jest również niezbędna dla Tropheusów. Wartość pH musi wynosić powyżej 7,5 (7,5 do 9,5). Temperatura wynosi stale od 25 do 27 ° C. Temperatura nigdy nie powinna przekraczać 29 ° C, ponieważ może to być śmiertelne dla Tropheusów. Wyższa temperatura podnosi zapotrzebowanie na tlen, a jednocześnie zmniejsza zawartość tlenu w wodzie. Woda w jeziorze jest bardzo czysta i bogata w tlen w górnych warstwach. Dlatego nawet w akwarium zapewniamy wysoką zawartość tlenu. Zapewniają to pompy powietrzne, odpływy z filtrów skierowane na powierzchnię wody lub za pomocą pomp przepływowych skierowanych na powierzchnię wody, które dodatkowo pomagają w falowaniu powierzchni wody. Trofeusy są również bardzo wrażliwe na obecność amoniaku, azotynów i azotanów w wodzie, dlatego ważne jest, aby filtr był wystarczająco mocny i posiadał dobre wkłady biologiczne. Amoniak i azotyny powodują natychmiastowe zatrucie. Podwyższone azotany prowadzą jednak do powolnego pogorszenia stanu zdrowia. Dlatego ważne są regularne cotygodniowe podmiany wody w ilości od 30 do 50%. Woda, którą zmieniamy, powinna być również bogata w tlen.
W akwarium praktycznie nie można zilustrować naturalnego środowiska Tropheusa, ponieważ potrzebowalibyśmy ogromnie dużego akwarium. W naturze większość dorosłych Tropheus ma charakter terytorialny, a więc w akwarium jeden samiec zajmuje swoje miejsce (terytorium), a pozostałym samcom i samicom brakuje miejsca. Biorąc jednak pod uwagę, że w akwarium jest więcej pożywienia niż na wolności, reszta nieterytorialnych ryb w jakiś sposób uspokoiła tendencję do posiadania własnego terytorium żywieniowego. Najbardziej wskazane jest, aby zarybić zbiornik w stosunkowo dużych grupach (od 15 do 25). W takiej grupie nie jest konieczne, aby był tylko jeden lub dwa samce (może być ich więcej niż jeden). Jednak na samca powinno przypadać co najmniej 3 do 4 samic. Jednak w takiej grupie tylko jeden samiec najprawdopodobniej będzie dominujący i będzie posiadać określoną przestrzeń (terytorium) w akwarium, i tylko ten samiec będzie widoczny. W akwarium grupowym możemy w zasadzie również mieć nieco mniejszą grupę. Odpowiednimi współlokatorami w takim akwarium grupowym są głównie inne roślinożerne pielegnice tanganiki, takie jak np. mniejsze Petrochromis, Eretmodus, Tanganicodus i Spathodus oraz Simochromis. Nigdy nie trzymamy tego samego gatunku Tropheus o różnych wariantach geograficznych (np. dwa gatunki T. moorii) w akwarium, ponieważ możliwość krzyżowania będzie dość wysoka. Możemy jednak razem zasiedlić różne gatunki Tropheus. Najlepiej wybrać te, które również mieszkają razem w naturze w tych samych lokalizacjach. Na przykład. Zasadniczo T. duboisi może być zamieszkały razem z innymi gatunkami Tropheus, chociaż ten gatunek może stanowić problem, ponieważ są mniej agresywne niż inne gatunki Tropheus i lepiej utrzymywać je w samodzielnym akwarium. Zasiedlając zbiornik, najlepiej początkowo kupić większą grupę młodych ryb, które samodzielnie stopniowo określą terytoria w czasie dorastania. Wpuszczając dorosłego Tropheusa, „wojna” o terytoria może być bardzo krwawa. Bardzo trudno jest też dodać jakiegokolwiek Tropheusa do grupy, w której już utworzyły się terytoria.
Rozmnażanie:
Trofeusy zwykle zaczynają się rozmnażać, gdy osiągną wiek 12 miesięcy (niektóre mogą zrobić to znacznie później). Tarło zaczyna się od ścigania samicy przez dominującego samca. W jeziorze kojarzenie rozpoczyna się, gdy samica wpływa na terytorium samca i zaczyna tam żerować. Ponieważ jednak terytorium samca w akwarium jest zwykle całym akwarium, dominujący samiec goni samice przez cały czas (z powodu obecności samic na jego terytorium), nawet jeśli nie są jeszcze dojrzałe seksualnie. Dlatego ważne jest, abyśmy mieli wystarczająco dużo kryjówek i barier wizualnych w akwarium, aby samice mogły się ukryć w razie potrzeby. Samica, która jest dojrzała, zwykle reaguje na zaloty samca (drżenie) i podąża za nim na swoje terytorium. Tarło występuje zwykle w najspokojniejszej części terytorium samca, zwykle w nieco pochyłym terenie. Zanim samica zacznie składać jaja, pochyla się na bok z brzuchem w stronę samca i zaczyna gwałtownie trząść. Kiedy składa jajko, szarpie się i podnosi je do pyska. W tym czasie, a także po tym, jak samica ma już jajo w pysku, samiec zapładnia je. Proces ten jest następnie powtarzany, aż wszystkie jaja zostaną zapłodnione. Jajka są stosunkowo duże (5–7 mm), jest ich mało (około 6–16). Samica inkubuje młode przez średnio 24–26 dni. Po tym czasie samica zaczyna powoli wypuszczać młode. Zwykle chroni je przez kilka dni po wypuszczeniu. Samiec nie odgrywa żadnej roli w ochronie młodych i zwykle samica opuszcza swoje terytorium natychmiast po tarle. W przeciwieństwie do większości pyszczaków (np. Malawi), samice Tropheus żywią się w okresie inkubacji. Okazało się jednak, że samice niektórych gatunków przyjmują pokarm, ale go nie jedzą (karmią się nim tylko młode). Podczas gdy u innych gatunków Tropheus stwierdzono również, że samice jedzą normalnie ze swoimi młodymi w czasie inkubacji.
Artykuły z czasopisma AKWARIUM: 6/79,
|