OJCZYZNA: Środkowy bieg Amazonki, Rio Negro i Costa Rica.
MORFOLOGIA: Ryby osiągają długość ciała do 18 cm, są stosunkowo wysokie, owalne i bocznie spłaszczone. Kolor ciała szaro-brązowy, brązowy, niekiedy u zdrowych okazów ciemnoniebieski do czarnego. Na tułowiu występuje 7-8 mniejszych lub większych poprzecznych pasów. Na brzegach pokryw skrzele-wych rozpoczyna się podłużny pas kończący się w środku ciała ciemną plamą, żółto obrzeżoną. Dolna warga niebiesko obrzeżona. Pod oezami jak i na skrzelach duże niebieskie lub ciemnogranatowe owalne kropki. Płetwy ciemne.
DYMORFIZM PŁCIOWY: Samiec ma płetwę grzbietową i odbytową wyciągniętą w szpic. Samica jest mniejsza, słabiej wybarwiona. a płetwę ma zaokrągloną. W środku ciała ma ciemną wyraźną plamę obrzeżoną błyszczącymi punktami. W czasie tarła ciemnieje.
HODOWLA: Wymagają wody średnio twardej o temperaturze 20°C, pH około 7. Ryby wszystkożerne, jednak preferują pokarm żywy, chętnie ryją w daie. Odpowiada im duży zbiornik z dnem bez podłoża, natomiast z roślinami posadzonymi w doniczkach lub pływającymi.
ROZMNAŻANIE: Temperatura do rozrodu 26°C. Ikrę składają na kamieniach i pieczołowicie ją pilnują. Narybek wymaga drobnego żywego planktonu.
UWAGA: Akwaryści amerykańscy nazwali ten gatunek Jack Dempsey na część wielkiego boksera gentlemana, który podobnie jak omówiona wyżej ryba, mima agresywności i częstych walk nigdy nie dobija przeciwnika.
Fot.: L. Coppens „Aąuariumwereld” – Belgia Tekst: H. Skrzyński
OJCZYZNA: Wenezuela – jeziora Valencja, Rio Bue i Rio Tiąuirita.
MORFOLOGIA: Tułów wydłużony, wysmukły, stosunkowo wysoki. Ubarwienie srebrzyste, na grzbiecie szarawe, brzuch białawy. Boki ciała pokryte zielonkawo-kawowymi błyszczącymi plamami. Płetwy szare, biało obrzeżone. Górna część tęczówki oka czerwona.
DYMORFIZM PŁCIOWY: Samiec ma płetwy silniej wykształcone, szczególnie zaznacza się to w płetwie grzbietowej, która jest nadto wygięta sierpowato. Samczyki często wojują z sobą. Samiczka jest nieco mniejsza, mniej jaskrawo ubarwiona i ma bardziej wciętą płetwę odbytową.
HODOWLA: Temperatura 22°C, zbiornik średniej wielkości, dobrze zarosły roślinami, z możliwością ukrycia się ryb. Jeśli ryby hoduje się osobno stają się płochliwe. Karmić obficie, zjadają wszelki pokarm.
ROZMNAŻANIE: Temperatura wody 26°C, zbiornik średniej wielkości. Do tarła potrzebne są rośliny o cienkich i delikatnych liściach. Woda średnio twarda, słabo kwaśna (pH 6,8). Parę tartaków łączymy w kotniku wieczorem. Po tarle dorosłe odławiamy. Młode lęgną się w ciągu 30 godzin i ukrywają się między roślinami- Przy dobrym i obfitym żywieniu szybko rosną. Zbiornik z młodymi zaciemniamy.
Fot: E. Yandepitte „Aąuariumwereld” – Belgia Tekst: H. Skrzyński
OJCZYZNA: Północno-zachodnia część USA (Stany: New York, New Jersey i Maryland).
MORFOLOGIA: Ciało osiąga długość do 10 cm, jest stosunkowo wysokie, mocno bocznie spłaszczone koloru szaro-żółtego lub żółto-zielor.ego z mniej lub więcej wyraźnymi ciemnobrązowymi paskami. Płetwy bezbarwne z ciemnymi plamami lub kropkami. Kształt ciała ryby z nastroszonymi płetwami przypomina tarczę. W ostrym świetle całe ciało ryby błyszczy perłowo.
DYMORFIZM PŁCIOWY: Samiec jest mniejszy, szczuplejszy. Plama na pokrywach skrzelowych w czasie tarła blednie i stan ten utrzymuje się przez około pół miesiąca. Samica jest większa, grubsza, plama na pokrywach skrzelowych jest w kształcie czarki, szczególnie dobrze widoczna w czasie tarła.
HODOWLA: Gatunek zimnowodny, temperatura wody 18°C, a nawet mniej. Zbiorniki średniej wielkości, woda czysta, średnio twarda, odstana. W zimie nie trzeba zbiornika ogrzewać. Ryby te nie znoszą zbyt gwałtownych skoków temperatury i nagłych zmian składu chemicznego wod3″. są spokojne, a nawet lękliwe, nadają się do zbiorników ogólnych. Zjadają wszelki pokarm żywy.
ROZMNAŻANIE: Temperatura wody 22°C, zbiornik średniej wielkoć.ci lub duży, co najmniej 20-litrowy słój. Piasek czysty, akwarium winno być obsadzone kryptokorynami. Woda odstana, średnio twarda. pH około 7, poziom wody do 20 cm. Samce wykopują w podłożu jamki, do których samice składają ikrę (300-500 szt.). Samiec opiekuje się ikrą i w ciągu pierwszych pięciu dni po tarle nie przyjmuje pożywienia. Samicę należy odłowić zaraz po tarie, natomiast samca dopiero po wypłynięciu narybku z jamki. Karmienie narybku wszelkim żywym pokarmem. Dojrzałość płciową osiąga po upływie roku.
Fot: E. Yancraeynest „Aąuariumwereld” – Belgia Tekst: H. Skrzyński
OJCZYZNA: Syjam, Wietnam północny i prawdopodobnie południowy, a na północ sięga aż do prowincji Kwangsi w Chinach.
MORFOLOGIA: Jedna z ładniejszych i odporniejszych roślin wodnych hodowanych w akwariach, osiąga wysokość do 50 cm. Liście ma lancetowate, intensywnie zielone o długości 20-30 cm i szerokości 1-3 cm. Blaszka liściowa na całej długości jakby powgniatana, kwiaty purpurowe, kolbiaste, otoczone spiralną pochwą o długości 10-15 cm.
EKOLOGIA: Roślina ziemnowodna, okazy uprawiane na błocie mniejsze. Nie znosi nadmiernego oświetlenia (w lecie powierzchnię wody może zarastać salwinia), rośnie lepiej przy czerwonym zakresie widma świetlnego, a więc m. in. przy zwykłej żarówce.
UPRAWA: W swej ojczyźnie w wodzie o twardości 9°n, odczynie (pH) około T i temperaturze wody w lecie 25-32°C, w zimie 12-15°C. Rozrasta się dobrze gdy dno jest pokryte zmineralizowanym mułem (detrytus). Wymaga żyznej wody zasobnej w azot, fosfor, potas i mikroelementy takie jak bor, kobalt, mangan, cynk.
ROZMNAŻANIE: Rośliny rosną powoli i wytwarzają kłącza od których wyrastają nowe okazy (maksymalnie rocznie 2-3 sztuki). Bardzo stare okazy można rozmnażać wegetatywnie poprzez pocięcie kłącza i posadzenie każdego fragmentu osobno. Z nasion otrzymywana rzadko.