Marthasterias glacialis (Linnaeus, 1758)
Marthasterias to rodzaj rozgwiazdy z rodziny Asteriidae. Jest monotypowy i jedynym gatunkiem w rodzaju jest Marthasterias glacialis, powszechnie znana jako rozgwiazda kolczasta. Pochodzi ze wschodniej części Oceanu Atlantyckiego.
Marthasterias glacialis to dość duża rozgwiazda z małym centralnym dyskiem i pięcioma smukłymi, zwężającymi się ramionami. Każde ramię ma trzy podłużne rzędy stożkowych, białawych kolców, zwykle z fioletowymi końcami, każdy otoczony wieńcem pedicellarii. Kolor tła jest zmienny i może być brązowawy lub zielonkawoszary, z odcieniem żółtym lub czerwonym, a czasami z fioletem na końcach ramion. Gatunek ten może urosnąć do 70 cm, ale bardziej typowy rozmiar to 25 do 30 cm. Czasami jest mylona z rozgwiazdą północną Leptasterias muelleri.
Marthasterias glacialis występuje naturalnie we wschodnim Atlantyku (od Islandii i Makaronezji na północnym Atlantyku po Angolę i RPA na południowym Atlantyku) oraz w Morzu Bałtyckim i Śródziemnym. Wokół Wysp Brytyjskich ogranicza się do zachodniej części Szkocji, Walii, zachodniej części południowej Anglii i większości Irlandii. Jego głębokość jest subpływowa do około 200 m i występuje zarówno na osłoniętych podłożach błotnistych, jak i na skałach.
Podobnie jak inne rozgwiazdy z rodziny Asteriidae, Marthasterias glacialis jest drapieżnikiem żywiącym się głównie małżami i innymi bezkręgowcami. Stwierdzono, że metabolity wtórne, znane jako saponiny, występujące w tkankach rozgwiazdy, mają dramatyczny wpływ na trąbika Buccinum undatum. W niskich stężeniach powodują wycofanie się mięczaka z sąsiedztwa rozgwiazdy, a w wyższych stężeniach powodują drgawki w mięśniach mięczaka. Chemikalia wpływają również na jeżowce Strongylocentrotus droebachiensis i Psammechinus miliaris. S. droebachiensis ucieka, ale P. miliaris ma toksyczne pedicellariae i jest w stanie się bronić.
Biologia reprodukcyjna tej rozgwiazdy była mało zbadana, ale u wybrzeży Irlandii osobniki gromadzą się w bardzo płytkiej wodzie w lipcu i sierpniu. Kilka dni później, w ciepłe popołudnie, zaobserwowano, jak wyginają swoje ciała i wypuszczają ikrę do morza. Wydaje się, że wzrost temperatury wody spowodował tarło. Zaobserwowano, że samce rozgwiazdy miały zaledwie 2,5 cm ikry, a samice miały co najmniej 9 cm średnicy.