Rodzina | PŁYWACZOWATE (Lentibulariaceae) |
W skład rodziny wchodzą jedno lub wieloletnie rośliny owadożerne z pierzastymi ogonkowymi lub zebranymi w rozetkę listkami. Dwupłciowe kwiaty pojedyncze lub zebrane w kwiatostan, a owoc wielonasienny. Wiele gatunków z tej rodziny rozrasta się w wodzie. Liście tych roślin szeroko rozłożone w postaci oddzielnych segmentów, system korzeniowy nie występuje. W akwarium uprawia się niektóre gatunki z niewielkimi torebkami chwytnymi. W gęstwinie tych roślin gdzie występuje dużo tlenu szybko rozmnaża się plankton, który jest bardzo dobrym pokarmem dla młodzieży wylęgniętej z ikry. Rośliny z organami chwytnymi wprowadzając do akwarium trzeba mieć na uwadze, że będą one polować na żywe małe organizmy a niejednokrotnie rybki. |
Rodzaj | PŁYWACZ (Utricularia) |
Rodzaj ten liczy około 300 gatunków występujących prawie na całej kuli ziemskiej z wyjątkiem strefy polarnej. W naszych wodach występuje 6 gatunków z tej rodziny. Są to rośliny wieloletnie wodne lub błotne. Charakteryzują się brakiem korzeni oraz tym że łodyga ich jest pędem pływającym lub płożącym się po podłożu. Krajowe gatunki pływaczy są roślinami wodnymi. Kwitną w okresie letnim, wykształcając groniaste kwiatostany (żółte) wystające wysoko ponad powierzchnię wody. Niektóre pływacze mają specjalne organy pławne, ułatwiające utrzymanie właściwej pozycji w wodzie. Pływacze rozmnażają się poprzez nasiona i wegetatywnie, przez podział pędu – wytwarzają tez pączki zimowe, które zimują na dnie. Na wiosnę wypływają na powierzchnię wody, wytwarzając nowe rośliny. Pączki te mogą być wytwarzane w okresie letnim w czasie suszy. Organem chwytnym u pływaczy są specyficznie zbudowane pęcherzyki. Ilość ich na jednym pędzie może dochodzić do kilkuset. Są one spłaszczone po bokach i posiadają z przodu lejkowaty otwór, który zamykany jest ruchomą klapka, otwartą do wnętrza pęcherzyka. Na zewnętrznej części klapki, jak również w pobliżu otworu, występują liczne włoski, którym przypisuje się dużą rolę wabiącą. Drobne zwierzątka wodne (rozwielitki, oczliki, larwy komarów), które dostały się do środka, nie mogą wyjść na zewnątrz ze względu na klapkę, która ściśle przylega do brzegu otworu. Ofiary giną po pewnym czasie ze względu na wyczerpanie tlenu w pęcherzyku i na skutek działania specyficznych enzymów. Roślina „wysysa” sok z ofiar. Części które nie zostały strawione, pozostają w środku pułapki. Młode pęcherzyki mają barwę czerwonawą, która przechodzi w niebieską w miarę wypełniania wnętrza nie strawionymi resztkami zwierząt. Najczęściej hodowana jest utricularia gibba, która rośnie w akwarium typu tropikalnego. Jej pęcherzyki mogą łowić tylko jednokomórkowe organizmy. Drugą tropikalna rośliną jest utricularia minor, która gęsto rozrasta się na powierzchni wody i stanowi dobre schronienie dla narybku. |
Utricularia aurea – Pływacz złoty |
Utricularia gibba – Pływacz karłowaty |
Utricularia graminifolia – Pływacz |
Utricularia inflexa – Pływacz |
Utricularia minor – Pływacz drobny |
Utricularia stellaris – Pływacz gwiaździsty |
Utricularia vulgaris – Pływacz zwyczajny |