N. Wainwright, Tropical Fishes (Ryby tropikalne, jęz. angielski), wyd. Frederick Warne, London – New York 1976, str. 160, barwne i czarno-białe ilustracje, indeks, literatura, cena Ł.0,90.
Milionowe rzesze miłośników akwarystyki są równocześnie liczną grupą potencjalnych nabywców specjalistycznej literatury, stąd też większość wydawców, pamiętając o tym, publikuje dla nich różne przewodniki i poradniki, włączając je na ogół w serie przyrodnicze. W numerze 5 „Akwarium” z 1976 roku informowałem np. o jednej z takich książek – „Tropical Fish” Harrisona (wyd. Bartholomew, Londos, 1976), pod zbliżonym tytułem, „Tropical Fishes”, ukazała się w tym samym roku sześćdziesiąta piąta pozycja znanej kieszonkowej serii przewodników „The Observer’s Pocket Series”, w dziale historii naturalnej, poświęcona również akwaryjnym słodkowodnym rybkom tropikalnym. W odróżnieniu od poprzedniej książki, mającej charakter ogólnego poradnika dla początkujących, z krótkim systematycznym opisem ryb, tutaj autor po 15-stronicowym wstępie (zasady systematyki, budowa ciała ryb, urządzenie akwarium, natlenianie, odżywianie i rozmnażanie ryb, choroby ryb) opisuje 90 gatunków najczęściej hodowanych w akwariach rybek tropikalnych, omawiając je w układzie alfabetycznym. Zaczyna więc od african tetra, a kończy na zebra fish, przeznaczając dla każdego gatunku około 1-2 stronic tekstu, zawierającego informacje biologiczne i uwagi hodowlane. Alfabetyczny układ całości, podporządkowany nazwom angielskim, nie oddaje oczywiście układu systematycznego, ale autor podaje przy każdym gatunku jego nazwę łacińską i zaszeregowanie do odpowiedniej rodziny, a także ewentualne synonimy angielskie bądź łacińskie. Tak np. 69 pozycją jest piraminha (pirania), Rooseveltiella nattereri, CHARACIDAE; inne nazwy: Serrasalmus nattereri, Red piranha, Redbellied piranha. Wszystkie opisane gatunki są zilustrowane (przez Baz Easfa), w tym 19 w formie konturowych rysunków czarno-białych, a reszta przedstawiona jest na 16 całostronicowych tablicach barwnych. Indeks, zawierający nazwy angielskie i łacińskie, ułatwia odszukanie opisu i rysunku danego gatunku. Warto zaznaczyć, że autor książki, Neil Wainwright, jest nie tylko hodowcą, ale i wiele podróżował, badając ryby tropikalne w ich naturalnych środowiskach. To samo wydawnictwo opublikowało już zresztą wcześniej dwie jego książki – Tropical Aąuariums i Coldwafer Aąuariums; pierwsza z nich, wydana w 1970 roku, jest jedną z 20 pozycji literatury, polecanej czytelnikom zainteresowanym rybami tropikalnymi, zestawionej na końcu omawianej książki. W sumie więc całość zainteresuje na pewno nie tylko początkujących, ale i zaawansowanych akwarystów, jako przewodnik i jego podręczny klucz do oznaczania gatunków egzotycznych. Jego rozszerzeniem mogą być ponadto wydane w tej samej serii Freshwater Fishes (ryby słodkowodne), S’aa Fishes (ryby morskie) i Sea aiad Seashore (morze i wybrzeże). Miłośników przyrody zainteresują zresztą i inne pozycje, jak Birds, Wild Animals, Zoo Animals, Wild Flowers, Garden Flowers, Farm Animals, Cats, D”gs, itd.
Wiesław Seidler
WYSTAWY – KONKURSY – IMPREZY – WYSTAWY
I OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA ZŁOTYCH RYBEK „ZŁOTÓW 77”
W dniach od 3 do 17 września 1977 roku w Złotowskim Domu Kultury miała miejsce, połączona z konkursem, Ogólnopolska Wystawa Złotych Rybek, którą zorganizowano dzięki społecznemu wysiłkowi akwarystów zrzeszonych w Oddziale PZA Złotów, Klubu Miłośników Złotych Rybek przy ZG PZA oraz dyrekcji Domu Kultury. Wystawie towarzyszyła także ekspozycja różnych ryb akwariowych i roślin wodnych kolegów ze Złotowa. I Ogólnopolska Wystawa Złotych Rybek w Złotowie stworzyła w dniach 3-4 września 1977 r., okazję dla spotkania się miłośników tych ryb z całej Polski. W czasie jej trwania zapoznano się z odczytami, ilustrowanymi kolorowymi przeźroczami, na temat dalekowschodnich hodowli złotych rybek, wygłoszonymi przez mgr inż. W. Glińskiego (Korea, Chiny) i mgr A. Latuska (Chiny). Przedyskutowano też zagadnienia związane z dalszą działalnością Klubu MZR. Ponadto przeprowadzone zostało szkolenie sędziów Konkursu Złotej Rybki. Regulamin Konkursu opublikowany został w zbiorze informacji fachowych klubu. W dniu 4 września 1977 roku zespół sędziowski w składzie: G. Floether (Piła), R. Janczek (Ruda Śl.), R. Krajewski (Elbląg), W. Prabucka – przewodnicząca (Stargard Szczeciński), J. Wrzeszcz (Złotów) dokonał oceny ryb zgłoszonych do Konkursu Złotej Rybki, zgodnie z zasadami oceny i wzorcami złotych rybek zatwierdzonymi przez członków Klubu MZR. Do Konkursu zgłoszono 86 sztuk karasi ozdobnych, z pośród których zdyskwalifikowano 8 ryb, z uwagi na nie spełnianie przez nie określonych wymogów. Ryby oceniane były pojedynczo oraz w tzw. zespołach ryb młodych (3 szt.) Nagrodę główną Konkursu „Nefrytowego Teleskopa” otrzymał W. Gliński z Warszawy za czarnego teleskopa (82 pkt). Inne ryby tego akwarysty znalazły się także w czołówce (6 ryb o punktacji w granicach 81-65 pkt.). Nagrodę ZG PZA „Agatowego Teleskopa” przyznano A. Latuskowi z Warszawy za pyzatki, w kategorii zespołów ryb młodych (88 pkt.). Wśród nagrodzonych m. in. znaleźli się: M. Adamik (Warszawa – 81 pkt.) za czerwony kapturek oranda;-I. Glińska (Warszawa – 81 pkt.) za czerwoną główkę oranda, H. Flakiewicz (Piła – 75 pkt.) za welony, Z. Gust i A. Sypniewski (Złotów – 51 i 48 pkt.) za welony. Najniższą przyznaną notą dla pojedynczej ryby było 37 punktów, a dla tzw. zespołu ryb młodych – 32 punkty. Omawiając I Ogólnopolską Wystawę Złotych Rybek „Złotów 77” szczególną uwagę należy zwrócić na organizacyjny wysiłek kolegów ze Złotowa, którzy sprawnie doprowadzili do jej zorganizowania. Słowa uznania należą się tu przewodniczącemu Oddziału PZA w Złotowie – kol. Z. Gustowi oraz kolegom Splittom (ojciec i syn), którzy m. in. byli autorami starannie opracowanego Katalogu Wystawy. W związku z wystawą wydrukowano afisz oraz sporządzono metalowy znaczek pamiątkowy. Piękna oprawa plastyczna m. in. eksponowanie złotych rybek wg tradycyjnych dalekowschodnich sposobów, pokazanie na wystawie literatury akwarystycznej związanej tematycznie ze złotymi rybkami oraz mała ekspozycja dzieł sztuki wykorzystujących motyw tych ryb (obrazy, rzemiosło artystyczne) – niepowtarzalność samych okazów karasi ozdobnych, stworzyły określony ciepły klimat dla przychylnego przyjęcia Wystawy przez miejscowe społeczeństwo. Ponad 5000 osób, które zwiedziły Wystawę w Ośrodku o niewielkich jeszcze tradycjach akwarystycznych, świadczy na korzyść wysiłków organizacyjnych podjętych przez jej inicjatorów. Oddzielnie warto ustosunkować się do ekspozycji ryb różnych i roślin akwariowych, pokazanych na wystawie przez kolegów akwarystów ze Złotowa. Spośród bardziej interesujących gatunków wystawiono m. in. Labeo bicolor (Z. Gust) Symphysodon aeąuifasciata azelrodi (Zych), pielęgnice i ryby żyworodne oraz brzanki. Interesujące też były afrykańskie sumy nadskrzelowe (Clarias angolensis) pokazane po raz pierwszy w Polsce (A. Latusek – Warszawa). Wystawę w Złotowie oraz towarzyszące jej imprezy należy uznać za bardzo udane. Należy tu wyrazić podziękowanie miejscowym władzom partyjno-administracyjnym i związkowym za wydatną pomoc i przychylne zainteresowanie ruchem akwarystycznym na pięknej ziemi złotowskiej. Należy pogratulować i życzyć dalszych sukcesów kolegom ze Złotowa!
-AL
I WYSTAWA AKWARYSTYCZNA „JAWORZNO 77”
W dniach od 24 do 30 października 1977 roku miała miejsce w Jaworznie I Wystawa Akwarystyczna „Jaworzno 77”. Była to pierwsza tego typu impreza zorganizowana przez Oddział PZA w Jaworznie. Ekspozycja obejmowała 24 zbiorniki z rybami i roślinami. Pokazano w sumie 36 gatunków ryb z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae). Eksponowano między innymi wiele ciekawych i rzadko spotykanych ryb pochodzących z jezior Malawi i Tanganika. Wielką atrakcję stanowiła płodna (rozmnożona w naszym mieście) krzyżówka Haplochromis polystigma i Haplochromis euchilus, dochodząca do 20 cm długości. Według ogólnej opinii najładniejsze akwaria pokazali kol. T. Kucharski, J. Mierzejewski, J. Widło, E. Kadula, A. Jania i Cz. Hornowski. Wystawa połączona była z giełdą ryb. Terrarystyczną ozdobę wystawy stanowiły żółwie czerwonolice oraz żaby szponiaste pokazane przez kol. St. Paculę. Imprezie towarzyszyła ekspozycja fachowej literatury krajowej i zagranicznej oraz pokaz rysunków dziecięcych o tematyce akwarystycznej, wykonanych w świetlicy środowiskowej. Impreza zorganizowana została społecznym wysiłkiem członków Oddziału PZA w Jaworznie, przy wydatnej pomocy Spółdzielni Mieszkaniowej „Górnik”, której prezesowi ob. St. Grondkiewiczowi należą się tu słowa uznania. Cieszyła, się ona dużym zainteresowaniem publiczności (2640 zwiedzających) oraz odnotowana zastała w lokalnej prasie. Wszyscy uczestnicy wystawy otrzymali pamiątkowe dyplomy.
Czesław Hornowski
Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA
IX KRAJOWY ZJAZD
DELEGATÓW POLSKIEGO ZWIĄZKU AKWARYSTÓW
W dniu 23 października 1977 roku odbył się w Wiśle IX Krajowy Sprawozdawczy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Akwarystów. Program Zjazdu przedstawiał się następująco:
Otwarcie obrad
Powołanie przewodniczącego i sekretarza Zjazdu
Przedstawienie i zatwierdzenie porządku obrad
Odczytanie i przyjęcie protokółu z poprzedniego VIII Zjazdu
Powołanie komisji wniosków
Sprawozdanie z działalności Zarządu Głównego za okres od 27. X. 1978 do 22. X. 1977
Sprawozdanie Głównej Komisji Rewizyjnej
Sprawozdanie Głównego Sądu Koleżeńskiego
Dyskusja nad sprawozdaniem Przerwa
Udzielenie absolutorium Zarządowi Głównemu za okres sprawozdawczy
Powołanie do władz Związku nowych członków, zgodnie z zaproponowanym nowym schematem organizacyjnym PZA
Uchwalenie budżetu oraz ramowego programu działania na lata 1978-79
Wolne wnioski
Zamknięcie obrad
Za szczególne osiągnięcie Zjazdu uznać należy przyjęcie nowego schematu organizacyjnego władz Związku. W myśl tego schematu organem wykonawczym jest Zarząd Główny, zaś organem kontrolującym jego działalność jest Główna Komisja Rewizyjna. Obok nich działa jeszcze Główny Sąd Koleżeński, regulujący sprawy sporne. Na czele Zarządu Głównego stoi prezes, którym jest inż. Henryk Kilka. Bezpośrednio współpracuje z nim prezydium ZG, w skład którego wchodzą: dwóch wiceprezesów – inż. Tadeusz Zalewski i Stanisław Sitko, sekretarz – inż. Eryk Hudasz, skarbnik – Henryk Grochol, oraz trzech członków prezydium – mgr Henryk Skrzyński, Czesław Drynda i mgr Adam Latusek. Wiceprezes ZG inż. Tadeusz Zalewski (Poznań) odpowiedzialny jest za prace pionu fachowego, którego sekretarzem jest członek ZG inż. Leszek Sniatała (Poznań). Bezpośrednio z nim współpracuje Leszek Szajewski (Kalisz) członek ZG odpowiedzialny za dział wystaw. Pionowi fachowemu podlegają kluby specjalistyczne, których działa obecnie sześć: Klub Poecilia Reticulata – przewodniczący Eyszard Patryas, Klub Miłośników Ryb Kąsaczowatych – przewodniczący Henryk Moll, Klub Miłośników Złotych Rybek – przewodniczący mgr Adam Latusek, Klub Miłośników Ryb Żyworodnych – przewodniczący inż. Zbigniew Guziur, Klub Miłośników Ryb Karpieńcowatych – przewodniczący Marek Ładyński, oraz Klub Miłośników Roślin Wodnych – przewodniczący inż. Bogusław Ziarko. Drugi wiceprezes ZG Stanisław Sitko (Tychy) prowadzi pion organizacyjny. Sekretarzem tego pionu jest członek ZG inż. Jerzy Bartoszewski (Warszawa). Bezpośrednio współpracują z nim dwaj członkowie ZG, inspektorzy d/s Oddziałów Józef Zagozda (Łódź) i Jan Marciniak (Inowrocław). Sekretarzowi ZG inż. Erykowi Hudaszowi (Chorzów) podlega bezpośrednio biuro ZG zatrudniające dwóch pracowników etatowych, a skarbnikowi Henrykowi Grocholowi (Bytom) podlega dział księgowości również zatrudniający dwóch pracowników etatowych. Członek prezydium ZG mgr Henryk Skrzyński (Katowice) jest równocześnie redaktorem naczelnym czasopisma związkowego „Akwarium”, w którego redakcji zatrudnione są dwie osoby. Współpracuje on bezpośrednio z działem studiów i nazewnictwa prowadzonym przez członka ZG prof. Henryka Szelęgiewicza (Warszawa). Koi. Czesław Drynda (Kędzierzyn). członek prezydium ZG, odpowiedzialny jest za działalność handlową Związku. W pracy tej pomagać mu będzie inspektor d/s handlu, członek ZG (vacat). Działalność handlowa Związku realizowana jest poprzez cztery sklepy: w Chorzowie, Czeladzi, Świętochłowicach i Legnicy, zatrudniające w sumie 11 pracowników etatowych. Wreszcie ostatni pion propagandy kierowany jest przez członka prezydium ZG mgr Adama Latuska (Warszawa) przy współpracy inspektora d/s propagandy, członka ZG inż. Bogusława Ziarkę (Warszawa).
W toku obrad przedyskutowano i zatwierdzono ramowy program działania PZA na „lata 1978-79. 1. Działalność organizacyjna Związku powinna zostać ostatecznie ustabilizowana w oparciu o nowy schemat organizacyjny. Wszelką działalność administracyjną przejąć mają pracownicy etatowi, zaś działacze społeczni skon centrować się winni na sprawach fachowych, działalności koncepcyjnej i organizacyjnej oraz kontroli pracy administracji. 2. Usprawnienie dotychczasowej działalności handlowej dzięki której możemy prowadzić naszą działalność statutową i wydawniczą. Ze względu na ważność i odpowiedzialność tego pionu należy powołać etatowego kierownika handlowego, koordynującego pracę poszczególnych placówek handlowych. W związku z tym należy poczynić starania celem zakupienia samochodu dostawczego. 3. Pion fachowy winien nadal rozwijać takie formy pracy jak’ organizacja wystaw, sympozjów, konkursów; itp. Punktem honoru każdego Oddziału powinno być zorganizowanie co roku jakiejś imprezy! Jedną z imprez oddziałowych w każdym roku uznać należy za centralną. Dużą imprezę o charakterze międzynarodowym organizować co 4 lata. W oddziałach należy rozwijać pracę w oparciu o referaty nagrane na taśmy i uzupełnione przeźroczami. Należy utrzymać i ustabilizować wydawanie biuletynów fachowych. Kultywować ideę organizowania konkursów „Moje akwarium domowe”. Dążyć należy do współpracy z Domami Kultury, Spółdzielniami Mieszkaniowymi, Ogrodami Zoologicznymi itp. 4. Ze względów finansowych oraz zbyt szczupłej ilości materiałów do publikacji czasopismo związkowe „Akwarium” utrzymać do roku 1980 jako dwumiesięcznik. Dążyć przy tym należy do zwiększenia atrakcyjności drukowanych tekstów oraz poprawy szaty graficznej czasopisma. 5. Okres najbliższych dwóch lat .należy także poświęcić na stabilizację pracy Oddziałów, ustalenia form ich działania oraz włączenie do aktywnej działalności możliwie największej ilości akwarystów. 6. W najbliższych latach należy poważnie rozpatrzyć możliwość zorganizowania wypraw do krajów strefy tropikalnej, w celu pozyskania ciekawych materiałów biologicznych i włączyć się do badań nad ichtiofauną i florą interesujących nas form. Jest to konieczne z tego względu, iż dotąd otrzymujemy ryby i rośliny z drugiej lub trzeciej ręki. Zaznaczyć tu trzeba, że obecnie istnieją możliwości pokrywania kosztów podróży w złotówkach w związku z rozbudową sieci komunikacyjnej LOT i PLO. Zwiększenie dochodowości sklepów powinno pozwolić na powrót do postulowanego już kilkanaście late temu projektu budowy własnego akwarium wystawowego z prawdziwego zdarzenia.
A oto wnioski z IX Krajowego Zjazdu Delegatów Polskiego Związku Akwarystów przedstawione przez Komisję wniosków:
Należy ponowić starania o zezwolenie na zwiększenie nakładu czasopisma związkowego „Akwarium”, aby sprostać zwiększonemu zapotrzebowaniu oraz by zmniejszyć deficytowość.
Czas trwania następnego zjazdu delegatów przedłużyć do dwóch dni aby uzyskać więcej czasu na dyskusje.
Powołać Komisję statutową i zaproponować jej wprowadzenie do nowe go statutu Związku pojęcie „członka wspierającego”.
Zlecić wykonanie trzech wersji dyplomów za udział w wystawach i inne zasługi.
Umieszczać w czasopiśmie „Akwarium” wspomnienia o zmarłych działa czach PZA.
Zintensyfikować informowanie Oddziałów o pracach Zarządu Głównego po przez zwiększenie liczby i zakresu biuletynów informacyjnych.
Zobowiązać kierowników sklepów PZA do realizacji zamówień Oddziałów w pierwszej kolejności.
Zobowiązać pion fachowy „F” do takiego ustalenia kalendarza wystaw i imprez by nie pokrywały się one ze sobą w czasie.
Zwrócić się do Wydziału Spraw Wewnętrznych Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, jako do bezpośredniej instytucji nadrzędnej, z prośbą o poinformowanie analogicznych Wydziałów innych Urzędów Wojewódzkich w Polsce o pracach Związku, w celu usprawnienia formalności związanych z rejestracją nowych Oddziałów.
Powołać komisję do spraw odznaczeń i zobowiązać ją do wystąpienia o odznaczenia państwowe dla szczególnie zasłużonych, długoletnich działaczy Związku.
PLAN IMPREZ PRZEWIDZIANYCH PRZEZ PION FACHOWY
ZG PZA DO REALIZACJI W ROKU 1978
1. II Ogólnopolska wystawa-konkurs ryb żyworodnych z rodzaju Xiphophorus, z udziałem wystawców zagranicznych, Inowrocław, październik 1978 r. Imprezami poprzedzającymi będą dwa planowane na wrzesień, regionalne przeglądy kwalifikacyjne: w Koszalinie dla Polski północnej i środkowej oraz w Chorzowie dla Polski południowej. 2. II Ogólnopolski konkurs bojowników – Betta splendens oraz V Wystawa ryb i roślin akwariowych, Bytom, maj 1978. 3. II Ogólnopolska wystawa-konkurs złotych rybek, Warszawa. 4. Ogólnopolska wystawa ryb karpieńcowatych, Rrzeszów, październik 1978. 5. VII Krajowa wystawa pawich oczek, z udziałem wystawców zagranicznych, Sosnowiec, czerwiec 1978. 6. Ogólnopolskie sympozjum akwarystyczne (impreza 2-3 dniowa), Inowrocław, październik 1978. 7. Ogólnopolski teleturniej wiedzy akwarystycznej. Impreza ta będzie trzystopniowa. Na miesiąc lipiec przewidziane są eliminacje oddziałowe, w grudniu odbędą się eliminacje ogólnopolskie, a zakończenie teleturnieju przewiduje się w I kwartale 1979 roku.