Gurami czekoladowy to jeden z mniej popularnych i rzadziej w akwariach hodowanych gatunków ryb z rodziny łaźcowatych (Anabantidae). W zbiornikach akwarystów europejskich pojawił się w roku 1933. Pochodzi z półwyspu Malajskiego i wyspy Sumatry.
Gurami czekoladowy
Fot. H. Linke
Ciało ryby, dorastającej do 5 cm długości, jest płaskie i stosunkowo wysokie. Płetwa grzbietowa krótka, zaś odbytowa długa. Pierwsze promienie płetw brzusznych włóknisto wydłużone, podobnie jak u większości gurami. Linia profilowa brzucha bardziej zaokrąglona od grzbietowej. Pokrywy skrzelowe małe, na brzegu ząbkowane. Ubarwienie ciała ciemnobrązowe z ukośnymi, poprzecznymi pasami, silnie błyszczące, o perłowym połysku. Płetwy brązowe, często ciemno nakrapiane. Samce są kontrastowiej ubarwione, a ich płetwa grzbietowa jest nieco zaostrzona. Gardło i piersi mają czerwone, ciemnoczerwone, a nawet fioletowe. Samice mają brzuch bardziej zaokrąglony, gardło i piersi srebrzyste, a ich płetwa grzbietowa jest zaokrąglona.
Gurami czekoladowe należy hodować w zbiornikach średniej wielkości, dobrze zarośniętych roślinami, o powierzchni wody częściowo pokrytej roślinnością pływającą. Dno zbiornika dobrze jest wyłożyć wygotowanym, włóknistym torfem. Omawiane ryby wymagają wody miękkiej, słabo kwaśnej, o temperaturze od 24 do 30 C. Wysokość słupa wody sięgać powinna do 20 cm. Do upiększenia akwarium użyć można korzeni wydobytych z torfu lub rzeki, albo lignitów.
Gurami czekoladowe należą do ryb spokojnych, ale płochliwych. Karmić je należy wszelkim pokarmem żywym, a także suchym sztucznym. Do tarła dochodzi przy temperaturze 30°C. Ikra składana jest na dnie, a później przechowywana w pysku. Wypuszczone z pyska młode należy karmić drobnym, żywym pokarmem.