Hans Frey – Bundbarsche. (Pielęgnice, jęz. niemiecki), Neumann Verlag, Leipzig-Radebeul 197 8. Stron 146, zdjęć czarno-białych 8, wielobarwnych rysunków 19, 2 tablice. Cena 48,- zł.
Wymieniona praca stanowi czwarty tom z serii monografii ryb. W 40 alfabetycznie uszeregowanych rozdziałach autor przedstawił 109 gatunków pielęgnic, których opisy uzupełnia 101 pięknych rysunków. Omówienia poszczególnych gatunków w obrębie rodzaju poprzedza krótki opis ogólny. Ponadto w krótkich rozdziałach omówione zostały syntetycznie takie zagadnienia jak: rozmieszczenie geograficzne; zachowanie się ryb; pielęgnacja (podłoże, rośliny, woda, temperatura, światło); odżywianie i sposób zdobywania pokarmu; hodowla z podziałem na ryby składające ikrę na podłożu i przechowujące ją w pyskach.
Na szczególną uwagę zasługuje rozdział poświęcony pielęgnacji, w którym przy pomocy ciekawych symboli przedstawiono różne sposoby pielęgnacji ryb (w grupach lub samodzielnie), pożywienie (pokarmy żywe zwierzęce, roślinne, wysuszone i sztuczne), temperaturę i twardość wody, ilość światła oraz strefy bytowania ryb (pod powierzchnią, przy dnie i w środkowej części toni wodnej). Przejrzysta i czytelna symbolika pozwoliła w sposób bardzo skondensowany scharakteryzować niektóre ważne dla hodowli akwariowej zagadnienia. Warte podkreślenia i upowszechnienia jest umieszczenie pod rysunkami ryb poszczególnych gatunków odpowiednich symboli nawiązujących do treści omówionego wyżej rozdziału pracy.
Praca H. Freya, jakkolwiek o specjalistycznym charakterze, bo omawiająca wyłącznie pielęgnice, powinna znaleźć się również w domowych bibliotekach akwarystów nie zajmujących się hodowlą ryb 2 tej rodziny, ponieważ zawiera ona omówienie tylko najbardziej znanych gatunków (z 40 rodzajów) których znajomość jest niezbędne dla zgłębienia ogólnej wiedzy akwarystycznej.
Pewnym mankamentem książk jest fakt stosowania w niektórych przypadkach starych, nieaktualnych już nazw, jak np. Pseudotropheus auratus. Niekiedy natomias autor uwzględnił rewizje opracowa ne na początku lat siedemdziesiąt tych, podając nowe nazwy. I tak znany u nas Haplochromis czy Hemihaplochromis multicolor umieszczony jest w rodzaju Pseudocrenilabrus, zaś Tilapia mossambio zaliczona jest do rodzaju Sarotherodon.
Lekturę omówionej książki, z pewnością interesującej i w pewnych częściach nowatorskiej, polecić można każdemu akwaryście.
Opracował Henryk Kilka
Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA – Z ŻYCIA PZA
OMÓWIENIE ANKIETY OGŁOSZONEJ Z OKAZJI UKAZANIA SIĘ 50 JUBILEUSZOWEGO NUMERU NASZEGO CZASOPISMA I 70-LECIA RUCHU AKWARYSTYCZNEGO W POLSCE
Redakcja ogłaszając ankietę nie spodziewała się, iż zostanie ona przyjęta przez PT Czytelników z tak dużym zainteresowaniem. Żywy oddźwięk, jaki spowodowały nasze pytania ankietowe, jest najlepszym świadectwem jak bardzo potrzebne są togo typu sondaże opinii kręgów akwarystycznych. Była to właściwie z naszej strony pierwsza próba szerszego dialogu z Czytelnikami, co pozwoliło im na wyrażenie swego sądu o czasopiśmie oraz na „wysunięcie postulatów i życzeń na przyszłość pod,adresem Redakcji. Wszystkie wypowiedzi były brane pod uwagę i zostały wnikliwie przeanalizowane. Zebrany materiał stanowi dla Redakcji bogate źródło dalszych inspiracji, wytycza on nowe kierunki działania.
W sumie nadeszło 288 odpowiedzi, w tym 63 od młodzieży w wieku 12-16 lat. Zdecydowana liczba respondentów to osoby nie należące do Polskiego Związku Akwarystów (242),ale większość z nich deklaruje swoją gotowość wstąpienia w szeregi członków PZA. Spośród aktualnych członków PZA swoje wypowiedzi nadesłało tylko 46 osób. Nie budzi to zbytniego optymizmu. t Odpowiadając na ankietę zabrało głos tylko 12 pań, zagubionych trochę 1 wśród tak wielu panów.
Wraz z ankietami otrzymaliśmy też wiele listów (64), w których szeroko wypowiedziano się na różne tematy. Jest to ważny dla nas głos w dyskusji, bowiem postuluje się tu wiele nowych rozwiązań w pracy redakcyjnej, deklaruje chęć konkretnej współpracy z PZA i Redakcją, poddaje ocenie dotychczas wydanych 50 numerów „Akwarium”. W wypowiedziach jest wiele ciepłych słów pod adresem Redakcji i współpracujących z nią osób, pod adresem autorów, ale są też uwagi krytyczne. W sposób rzeczowy i szczery poruszone zostały sprawy nurtujące Czytelników „Akwarium” na marginesie ich akwarystycznej pasji. Możemy za to być tylko wdzięczni i serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom ankiety!
Większość osób, które odpowiedziały na Ankietę, to akwaryści nie mający jeszcze głębszego doświadczenia. „Akwarium” jest więc dla nich swego rodzaju podręcznikiem, w którym chcieliby oni znaleźć odpowiedź na wszystkie, nurtujące ich pytania i problemy.
Najliczniejsza grupa osób czyta „Akwarium” dopiero od paru lat lub zetknęła się z czasopismem zupełnie niedawno. Są jednak Czytelnicy, którzy pamiętają pionierskie wysiłki i prace zmierzające do powołania do życia organu polskich akwarystów. Nasze czasopismo w znacznym stopniu wypełnia istniejącą w piśmiennictwie akwarystycznym w Polsce lukę. Nie może zastąpić publikacji książkowych, których stale brakuje. Inne są też założenia programowe i celo redagowanego przez nas periodyku. Z ankiet wynika, że dla większości ankietowanych ich bliższy kontakt z pismem datuje się od roku 1975, choć wielu osobom znane są numery czasopisma i z lat wcześniejszych. Jednym z głównych, powtarzających się zarzutów, pod naszym adresem jest problem regularności ukazywania się kolejnych zeszytów, mała objętość czasopisma, niedociągnięcia techniczne.
W jakim stopniu nie zaspokajamy oczekiwań Czytelników? 49 osób – nie ma w tej kwestii wyrobionego zdania, a 45 respondentów jest zadowolonych z tego wszystkiego co ukazuje się na łamach „Akwarium”, oceniając publikowane materiały i fotografie, jako dobre i bez zastrzeżeń. W praktyce chowu ryb akwariowych najwięcej problemów sprawiają choroby i sposoby leczenia ryb, o czym wg ocen prezentowanych w ankietach jest za mało rzeczowej informacji w czasopiśmie (57 głosów). 33 akwarystów widzi potrzebę szerszego traktowania w czasopiśmie spraw dotyczących akwarystyki na poziomie wiadomości i porad praktycznych stopnia podstawowego, dostępnych i zrozumiałych dla początkujących akwarystów. Postuluje się „wprowadzić osobny dział w piśmie, w rodzaju istniejącego już kiedyś na naszych łamach „ABC akwarystyki” czy „Vademecum” (7). Oczekuje się zwiększenia zakresu informacji na temat budowania, urządzania, wyposażenia akwarium domowego, szkolnego, dekoracyjnego, hodowlanego itp. (17). Osobnym zagadnieniem, niezmiernie ważnym dla wielu hobbystów, jest sprawa pokarmów, ich łowienie, hodowanie w domu (także owadów), rady praktyczne w tym zakresie, ocena przydatności spotykanych w handlu pokarmów zastępczych i sztucznych, kwestie dozowania, karmienia ryb i narybku itp. (23), których to spraw jest za mało w „Akwarium”, Sprawami reklamy, adresami sklepów i wachlarzem oferowanych w nich towarów, cen ryb i roślin akwariowych interesuje się spore grono osób (16), postulując rozszerzenie zakresu tego typu informacji dla ogółu Czytelników. Zagadnienia ekologiczne, etologiczne, właściwy dobór ryb i roślin w akwarium, rady praktyczne w tym względzie są interesujące dla 11 osób; 9 ankietowanych osób oczekuje więcej informacji na naszych łamach na temat terrarium. Dostrzega się niedostatek takiej tematyki, jak: stan badań naukowych nad rybami i hydrofitami, kwestie nazewnictwa naukowego i rodzimego oraz korekty w tym zakresie, tłumaczenie i wykładanie stosowanych pojęć naukowych, ciekawostki związano z 'fauną i florą akwariową, sprawy naturalnego środowiska i akwarium środowiskowego, recenzje.literatury fachowej, przedruki i tłumaczenia z publikacji obcojęzycznych, techniki stosowane w akwarystyce oraz problemy techniczne-i rozwiązania konstrukcyjne.
Generalnie wysuwano życzenie zwiększenia zakresu informacji merytorycznych kosztem innych. Wiele osób postuluje bardziej monograficzne traktowanie tematyki eksponowanej w piśmie, zarzucając częstą dotychczas powierzchowność i lakoniczność publikowanych materiałów. Proponuje się nawet wprowadzenie edycji monotematycznych. Proponuje się też wprowadzić na łamy pisma w szerszym zakresie opracowania związane z chemią wody, zwalczaniem glonów, leczeniem chorób, nieprawidłowościami w kultywowaniu roślin, opisem sprzętu itp.
W zasadzie wszyscy pozytywnie oceniają wysiłki Redakcji zmierzające do zapewnienia atrakcyjności czasopisma, chociaż odnotowano też głosy krytyczne opowiadające się za modelem periodyku z pierwszych lat jego ukazywania się. Indywidualne oceny poszczególnych autorów i wydanych materiałów są bardzo różne i trudno tutaj znaleźć wspólny mianownik. Są to opinie bardzo subiektywne, wyraźnie związane z własnymi zainteresowaniami akwarystycznymi respondentów. Znalezienie wśród odpowiedzi jednomyślności poglądów nie jest możliwe, zresztą nie o to chodzi. Tym nie mniej H. Moll, jako autor bardzo widoczny na naszych łamach, został uznany przez znaczną większość Czytelników „Akwarium”, którzy wzięli udział w Ankiecie, za najpoczytniejszego akwarystę, o bogatym doświadczeniu praktycznym (ll2 głosów!). Kolejnymi na liście popularności są tacy autorzy: H. Skrzyński (68), A. Latusek (67), H. Kilka (54), H. Szelęgiewicz (24), A. Moj (18). Zestawienie powyższe nie obejmuje wszystkich zgłoszonych nazwisk. Ustalenie jaki artykuł był najpoczytniejszy nie jest możliwe, bowiem rozrzut jest tutaj znaczny i głosy wyraźnie uzależnione są od indywidualnych upodobań czy aktualnej mody i zainteresowań.
Bezsprzecznie za najbardziej interesujące uznano prace fotograficzne H. _Kilki (ogółem ponad 90 głosów za całokształt prac), z których najbardziej ciekawą trudno jednak wybrać z tych samych powodów, jak z artykułami.
Prawic wszyscy ankietowani swoją pasję akwarystyczną łączą z funkcjami poznawczymi, rekreacyjnymi, walorami dekoracyjnymi akwarium itp. Niektórzy widzą „w akwarystyce także możliwości doskonalenia i pogłębiania wiedzy przyrodniczej, a także umiejętności w zakresie majsterkowania i technicznego wyżywania się. Część respondentów w grupie młodzieżowej (0) opowiada się za możliwością dokonywania wymiany materiału hodowlanego, z uwagi na szczupłe możliwości finansowe, ale bez korzyści materialnych.
Przyznanie nagród rzeczowych dla uczestników ankiety nie było dla Redakcji łatwe.
W grupie młodzieży w wieku 12-16 lat nagrody otrzymują: Gosława Sobolewska (Zabrze )-termoregulator. Tomasz Wilanowski (Warszawa) i Bogdan Bieniek (Otwock) – brzęczyki. Włodzimierz Pawlicki (Turek), Piotr Żytko (Puławy) i Piotr Smykała. (Rozmierka) – prenumeraty czasopisma „Akwarium” na rok 1980. Ireneusz Bohuszewicz (Dobre Miasto), Wojciech Sobolewski (Opole Lubelskie), Katarzyna Bullman (Wrocław) i Stanisław Dąbrowski (Słupsk) – filtry „Delfin”.
Natomiast w grupie osób dorosłych nagrody otrzymują: Zbigniew Bołtuć (Lublin) – termoregulator oraz książka H, Frey: Das Susswassor Aquarium. Maria Daniłkiewicz (Suwałki) i Ryszard Domino (Kraków) – brzęczyki. Ryszard P. Grabowicz (Złotów), Lucjan Kleczkowski (Lublin) i Mieczysław Pytlasiński (Prudnik) – prenumerata „Akwarium” na rok 1980. Stefan Szreiter (Wałbrzych), Roman Motylski (Łódź ). Jerzy Dziadosz (Jelenia Góra) i Krzysztof Kuiawa (Gliwice) – filtry „Delfin”.
Nagrody wysyłamy pocztą.
Redakcja „Akwarium” jeszcze raz dziękuje Wszystkim, którzy odpowiedzieli na pytania postawione w naszej ankiecie. Chcemy zapewnić PT Czytelników, że wszystkie postulaty i uwagi będziemy się, starali realizować, z korzyścią dla naszego czasopisma i jego zwolenników, dla dalszego rozwoju polskiego ruchu akwarystycznego. Składamy Wszystkim najlepsze życzenia sukcesów hodowlanych i wielu satysfakcji osobistych z zajmowania się akwarystyką. Dziękujemy za dowody sympatii i pełne zrozumienie naszych intencji.
Redakcja
Z ŻAŁOBNEJ KARTY
W dniu 17 marca 1980 roku, nagła i niespodziewana śmierć wyrwała z naszych szeregów Kolegę inż. Zbigniewa G U Z I U R A. Zmarł w wieku 44 lat, w pełni sił twórczych. Był człowiekiem dobrym, prawym, uczynnym, pełnym radości życia i zapału do pracy.
Od lat pasjonował się akwarystyką i był aktywnym działaczem Polskiego Związku Akwarystów. Zainicjował między innymi powstanie Oddziału naszego Związku w Gryfinie, był członkiem Zarządu Głównego oraz przewodniczącym Klubu Miłośników Ryb Żyworodnych.;Piastował funkcję wiceprezesa, a od trzech lat prezesa Oddziału PZA w Chorzowie, działającego przy Zakładowym Domu Kultury „Konstal”. Dzięki Jego umiejętności współpracy z ludźmi i nie szczędzeniu sił dla społecznej pracy wśród akwarystów chorzowski Oddział Związku wysunął się na czołowe miejsce w kraju. Zainicjował i konsekwentnie realizował współpracę z bratnimi organizacjami akwarystycznymi w Czechosłowacji i Niemieckiej Republice Demokratycznej. Był sędzią międzynarodowych konkursów ryb z rodzaju Xiphophorus oraz głównym organizatorem licznych wystaw i konkursów akwarystycznych.
Miał doniosłe sukcesy jako hodowca żyworodnych ryb akwariowych, gdyż udało Mu się, drogą mozolnej pracy selekcyjnej, wyhodować zieloną, drobnowzorzystą odmianę mieczyka Hellera.
Za zasługi dla rozwoju ruchu akwarystycznego w Polsce wyróżniony był wieloma dyplomami oraz Honorową Srebrną Odznaką PZA, W uznaniu dla Jego działalności społeczno-kulturalnej wyróżniony został honorowym dyplomem działacza kultury.
Przedwczesna śmierć zabrała spośród nas wypróbowanego działacza związkowego, wybitnego społecznika i serdecznego przyjaciela.
Cześć Jego pamięci!
* * *
Z prawdziwym żalem zawiadamiamy, że dnia 28 stycznia 1980 roku, nieoczekiwanie odszedł na zawsze z naszego grona w wieku 43 lat, długoletni członek poznańskiego Oddziału Polskiego Związku Akwarystów Kolega Jerzy G R A F K A. Był aktywnym działaczem Związku i doskonałym hodowcą. Brał udział w wielu krajowych konkursach i wystawach ryb żyworodnych, na których zdobywał wyróżnienia, nagrody i dyplomy. Był również sędzią na konkursach organizowanych przez Klub Miłośników Ryb Żyworodnych. W pamięci wszystkich akwarystów pozostanie jako szlachetny i uczynny człowiek oraz serdeczny przyjaciel.
Cześć Jego pamięci!
WYSTAWY * KONKURSY * IMPREZY * WYSTAWY
V SYMPOZJUM AKWARYSTYCZNE W WIŚLE
W dniach od 28 do 30 września 1979 roku odbyło się w Wiśle piąte z kolei Sympozjum Akwarystyczne. Można powiedzieć, że pomału staje się zwyczajem organizowanie imprez akwarystycznych w Wiśle – sercu Beskidu Śląskiego. Miejscowość jest przepiękna, na pewno warta poznania, a atmosfera domu wczasowego „Limba”, gdzie akwaryści byli zakwaterowani, wpłynęła na bardzo dobry nastrój spotkania. Już w dniu 27 września stawił się na miejscu prawie komplet zaproszonych gości.
W pierwszym dniu obrad (28,IX.79) dr Mirosław PAROSZKIEWICZ z Lublina przedstawił zebranym referat na temat żywienia ryb akwariowych, w których między innymi omówił wartości odżywcze pokarmów naturalnych i sztucznych oraz sposoby ich przechowywania przez dłuższy okres czasu, a także metody hodowania niektórych robaków, stanowiących pokarm dla ryb i narybku.
Następny referent – Siergiej KOCZETOW z Moskwy zaznajomił zebranych ze swymi wrażeniami z pobytu na Dalekim Wschodzie i na Morzu Japońskim. Na przeźroczach pokazał metody połowów fauny i flory morskiej i słodkowodnej oraz ciekawe zwierzęta morskie – ryby, ukwiały, żachwy, kraby i inne. Pokazał również ciekawe, endemiczne gatunki roślin jak Euralia feroks oraz Monochornia.
W drugim dniu trwania Sympozjum, to jest w sobotę, zebrani oglądnęli przepiękny pokaz przygotowany przez holenderską grupę HVC (Honsbeck-Vente-Cverling) pt. Symfonia roślin wodnych. Na dwóch ekranach, przy pomocy trzech rzutników, zaprezentowano różne rodzaje akwariów dekoracyjnych typu holenderskiego oraz sposoby ich komponowania. Tekst polski, któremu towarzyszyła przyjemna muzyka, nagrany był na taśmę magnetofonową.
W prelekcji Achima BRUHLMAYERA z NRD dominowały ryby. Pokazał on przedstawicieli najciekawszych ryb z jezior Tanganika i Malawi oraz omówił związane z nimi problemy hodowlane.
Odczytem Wenezuela-Orinoko-Morze Karaibskie, wygłoszonym przez dr Jana PINOWSKIEGO z Warszawy zakończono Sympozjum. Autor przedstawił zebranym bujną tropikalną przyrodę z jej oryginalnymi i egzotycznymi dla europejczyków gatunkami zwierząt, ptaków i roślin. Zaprezentował także migawki z życia mieszkańców Wenezueli i Kolumbii.
Wieczorem odbyło się spotkanie towarzyskie, w czasie którego zawierano nowe znajomości, dokonywano wymiany doświadczeń hodowlanych oraz dyskutowano o problemach nurtujących akwarystów polskich i zagranicznych.
W niedzielę, dnia 30 września 1979 roku miała miejsce uroczystość z okazji obchodów 70-Iecia ruchu akwarystycznegp w Polsce. Okolicznościowy referat wygłosił mgr Henryk SKRZYŃSKI z Katowic, po czym nastąpiło wręczenie odznaczeń i dyplomów zasłużonym działaczom Polskiego Związku akwarystów, którzy wyróżnili się w długoletniej pracy na rzecz kultywowania naszego pięknego hobby *).
Pot. autora
Bogusław Ziarko
*) pełna lista odznaczonych została opublikowana w nr 4/79 naszego czasopisma.
VII WYSTAWA RYB I ROŚLIN EGZOTYCZNYCH – BYTOM 79
W dniach od 15 do 30 września 1979 roku odbyła się w Bytomiu VII Wystawa Ryb i Roślin Egzotycznych – Bytom 79. Organizatorami ekspozycji byli Oddział PZA w Bytomiu oraz Dyrekcja Młodzieżowego Domu Kultury nr 1, w którego lokalu impreza miała miejsce.
W 65 estetycznych i starannie przygotowanych akwariach eksponowano 30 gatunków ryb w kilku odmianach oraz 29 gatunków roślin. Wystawa cieszyła się dużym powodzeniem wśród licznych zwiedzających, którzy chwalili nie tylko pokazane ryby i rośliny, ale i sposób ich eksponowania.
Przy urządzaniu wystawy i jej obsłudze członkowie bytomskiego Oddziału PZA przepracowali społecznie około 600 godzin. Na szczególne słowa uznania zasłużyli Koledzy. G. Ogierman, H. Zacłona, P. Smaczny, D. Swietlińska, H. Moczygemba, J. Burczyk, J. Pawlik, St. Zygmunt, A. Grolewicz i L. Strzała. Im wszystkim oraz Dyrekcji MDK Zarząd Oddziału Polskiego Związku Akwarystów w Bytomiu składa serdeczne podziękowania. Mamy nadzieję, że nasza praca przyczyniła się do dalszej popularyzacji akwarystyki w środowisku bytomskim.
Henryk Moczygemba
III OGÓLNOPOLSKI KONKURS BOJOWNIKÓW WSPANIAŁYCH
W dniach od 15 do 23 września 1979 roku miał miejsce w Bytomiu III Ogólnopolski Konkurs Bojowników Wspaniałych. Był on imprezą towarzysząca VII Wystawie Ryb i Roślin Egzotycznych – Bytom 79.
Do konkursu zgłoszono 53 ryby, o różnych barwach i odcieniach, stanowiące własność akwarystów zrzeszonych w Oddziałach PZA w Bytomiu, Chorzowie, Kaliszu, Krakowie, Pile i Zabrzu oraz z AG Labirynthfische z Erfurtu (NRD).
Bojowniki oceniane były przez trzyosobowe jury w skład którego wchodzili: Henryk Moczygemba – przewodniczący oraz członkowie Gerard Czernecki i Roland Risto. Ryby podzielono na trzy zasadnicze grupy: jednobarwne, dwubarwne i wielobarwne.
Zespół sędziowski, po wnikliwej ocenie zgłoszonych do konkursu bojowników wspaniałych orzekł, że zwycięzcami konkursu zostali:
Roland Risto, Erfurt – 88,3 punktów za bojownika czerwonego;
Sonia Kadlewicz, Chorzów – 88 punktów za bojownika czerwono-zielonego;
E dward Kurzyniec, Crtorzów – 86 punktów za bojownika czerwonego.
Zespołowo akwaryści z poszczególnych Oddziałów PZA zostali sklasyfikowani następująco: 1. PZA O/Chorzów, 2. PZA O/Bytom, 3. PZA O/Kalisz, 4. PZA O/Piła, 5. PZA C/Zabrze, 6. PZA O/Kraków.
Zwycięzcom konkursu,którzy otrzymali dyplomy i cenne nagrody składamy serdeczne gratulacje.
Henryk Moczygemba
ZMIANY W SKŁADZIE ZARZĄDU GŁÓWNEGO PZA
Na plenarnym posiedzeniu Zarządu Głównego Polskiego Związku Akwarystów, które odbyło się w Wiśle w dniu 8 grudnia 1979 roku,dokonano zmian we władzach Związku, W ich rezultacie do ZG wchodzą obecnie;
Prezydium Zarządu Głównego prezes – Henryk Kilka, Chorzów wiceprezesi – Stanisław Sitko, Tychy i Wiesław Styszko, Rzeszów sekretarz – Krzysztof Całka, Dąbrowa Górnicza skarbnik – Henryk Grochol, Bytom członkowie – Czesław Drynda, Kędzierzyn i Henryk Skrzyński, Katowice.
Członkowie Zarządu Głównego Jerzy Bartoszewski, Warszawa; Jan Dzierżawa, Wodzisław; Jan Hanak, Wrocław; Adam Latusek, Warszawa; Czesław Matecki, Piła; Henryk Moll, Chorzów; Mieczysław Mróz, Rzeszów; Zenon Wal, Warszawa; Tadeusz Zalewski, Poznań i Bogusław Ziarko, Warszawa.
Główna Komisja Rewizyjna przewodniczący – Tadeusz Domiszewski, Rzeszów z-ca przewodniczącego – Józef Mickowski, Jarosław sekretarz – Krzysztof Zyzik, Kielce członkowie – Zdzisław Banaszczyk, Milanówek; Henryk Kucio, Malbork i Eugenisz Weyna, Wrocław.
Główny Sąd Koleżeński przewodniczący- Zbigniew Adamowicz, Gdańsk sekretarz – Leszek śniatała, Poznań członkowie – Leszek Szajowski, Kalisz i Józef Zagozda, Łódź.