Leon NEJMARK |
|
Zieleń malachitowa jest barwnikiem anilinowym, pochodną aminową trójfenylometanu. W handlu barwnik ten występuje jako chlorek i jako szczawian. Kryształy chlorku o wzorze – C23H25Cl N2 i c. cz. 364,90 mają kolor żółto-zielony. Kryształy szczawianu – C25H27N2O4, o c. cz. 419,51 są koloru ciemnozielonego. W zależności od postaci w jakiej występuje barwnik różna jest jego toksyczność. Związkiem bardziej toksycznym jest (dla ryb i innych zwierząt) zieleń malachitowa w postaci szczawianu. Dlatego też stosujemy ją w dawce jednorazowej wynoszącej 0,03 mg/l, podczas gdy w postaci chlorku używamy dawki 0,06 mg/l (1). Sposób dawkowania jest następujący: przy kąpieli długotrwałej rozpuszczamy 1,5 g zieleni malachitowej (szczawianu) w litrze,wody, a następnie dodajemy 2 ml tego roztworu do każdych 100 litrów wody. Trzeciego, piątego i siódmego dnia dodajemy po 1 ml roztworu. W przypadku stosowania chlorku autorzy innej publikacji zalecają rozpuszczanie 1 g barwnika w 1 litrze wody i pobranie 1-10 ml roztworu na każde 100 litrów wody (2). Połowę dawki pierwotnej dodajemy jeszcze trzeciego i piątego dnia. Zieleń malachitowa nie niszczy roślin, można nawet zaobserwować pewną poprawę w ich wzroście po zastosowaniu tego barwnika. Węgiel aktywny absorbuje barwnik, dlatego w czasie leczenia wyłączamy filtr. Czynniki zwiększające efektywność stosowania środka to ruch wody, natlenianie, a także ilość roślin i zanieczyszczeń organicznych znajdujących się w akwarium. Czynnikiem zwiększającym toksyczność barwnika jest wzrost temperatury wody. Zieleń malachitowa jest stosowana przy następujących chorobach ryb:
Zieleń malachitowa jest środkiem, który znajduje szerokie zastosowanie lecznicze w gospodarce stawowej przy hodowli karpi i innych ryb (2). Przy posługiwaniu się tym barwnikiem musimy zachować daleko idącą ostrożność, gdyż ma on właściwości mutagenne. Nie należy przygotowywać roztworu w pobliżu jedzenia, przy przesypywaniu trzeba unikać rozpylenia w powietrzu, nie wolno wkładać rąk (bez rękawic gumowych) do roztworu, barwnika. Literatura: 1. The Aquarist Encyclopedia, Ed. G. Sterba, Leipzig 1983, str. 365-366 |