Rodzina | ONOWODKOWATE (Aponogetonaceae) |
Do rodziny tej zaliczany jest rodzaj Aponogeton z 44 gatunkami z których 17 występuje w Afryce, 11 w Azji, 4 w Australii i 11 na Madagaskarze. W naszych akwariach najczęściej spotykane są gatunki i ich mieszańce pochodzące z Azji. Są one najłatwiejsze w uprawie i częstokroć rosną przez cały rok, bez przechodzenia fazy spoczynku. Gatunki pochodzące z Madagaskaru są bardzo trudne w uprawie ale najładniejsze. Systematykę rodzaju Aponogeton uporządkował w 1989r. van Brugen. |
Rodzaj | ONOWODKI (Aponogeton) |
Obejmuje wieloletnie wodne rośliny wytwarzające bulwiaste kłącze. W okresie wzrostu rośliny te odkładają w bulwach substancje zapasowe, które są wykorzystywane po okresie spoczynku do ponownego okresu wegetacji. Substancje zgromadzone w bulwie wykorzystywane są w okresie wydawania nasion. Nie wszystkie rośliny z tego rodzaju potrzebują okresu spoczynkowego. Badania oparte głównie na znajomości warunków środowiska naturalnego w którym dana roślina występuje określiły sposób postępowania z poszczególnymi gatunkami w czasie hodowli. Liście posiadają różnorodnego kształtu od wąskich długich do wydłużonych owalnych, są często pofałdowane lub kędzierzawe, żywo zielone do czerwono zielonego koloru. Niektóre gatunki wytwarzają także liście pływające. Nerwy liściowe z reguły połączone są wyraźnymi widocznymi poprzecznymi żyłkami. Często w środku wytworzonej w ten sposób sieci blaszka liściowa ulega częściowej lub całkowitej perforacji. Ogonki liściowe różnej długości. Prosty lub złożony kwiatostan wyrasta na długiej łodyżce ponad powierzchnię wody. Maleńkie kwiaty, ułożone w nim gęsto obok siebie, są białe, żółtawe lub różowe. W naturze kwiaty zapylane są przez wiatr lub zachodzi pod wodą. W miarę rozwijania się nasion pęd kwiatowy staje się cięższy i zanurza się w wodzie. Owoc gnije, a nasiona wysiewają się do gruntu, kiełkując w zależności od gatunku od jednego dnia do kilku tygodni. Biorąc pod uwagę cechy wegetatywne i pochodzenie geograficzne wszystkie gatunki można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej można zaliczyć gatunki, których struktura liści jest siatkowana lub tkanka liściowa zanikła całkowicie. Obszar występowania ograniczony jest do Madagaskaru i archipelagu wysp Komory. Do grupy drugiej zaliczamy gatunki z pełnymi blaszkami liściowymi. W akwarium onowodki udają się najlepiej w miękkiej wodzie do 15°N. Musi być ona wolna od glonów czy też swobodnie pływających cząstek mułu, które mogłyby osadzić się na liściach. Zaleca się stosowanie do podłoża jako nawóz gliniane kuleczki. Korzystne jest domieszanie pewnej ilości węgla aktywowanego. Ponieważ kłącza tych roślin rzadko wydają młode rośliny zaleca się rozmnażać onowodki poprzez wysiew nasion. Po doprowadzeniu rośliny do kwitnienia musimy ją sztucznie zapylić przy pomocy pędzelka. Nasiona wysiewa się do zbiornika o bardzo niskim poziomie wody, który podnosimy w miarę wzrostu młodych roślinek. Po wydaniu nasion roślina przechodzi przeważnie w okres spoczynku. Należy wtedy bulwę wyjąc z wody oczyścić z resztek liści i korzeni i przechowywać w wilgotnym piasku lub torfie w temperaturze 12-15°C przez kilka tygodni do 4 miesięcy. Po okresie spoczynku bulwę kładzie się na przewidziane miejsce w akwarium, a wytwarzane korzenie wciągają ją w głąb podłoża. Jeżeli podłoże zaczyna przy bulwie czernieć jest to znak że zaczyna gnić. Można spróbować gnilne miejsce wyciąć i natrzeć sproszkowanym węglem drzewnym, ale mało kiedy udaje się taką bulwę uratować. Wymagają oświetlenia średniego do silnego. Hodowla tych roślin jest dość trudna i wymaga doświadczenia. |
Aponogeton abysinicus – Onowodek abisyński |
Aponogeton afroviolaceus – Onowodek |
Aponogeton angustifolius – Onowodek wąskolistny |
Aponogeton appendiculatus – Onowodek |
Aponogeton azureus – Onowodek |
Aponogeton bernierianus – Onowodek Berniera |
Aponogeton bogneri – Onowodek |
Aponogeton boivinianus – Onowodek Boivina |
Aponogeton bruggenii – Onowodek |
Aponogeton bullosus – Onowodek pęcherzykowaty |
Aponogeton capuronii – Onowodek Capurona |
Aponogeton cordatus – Onowodek sercolistny |
Aponogeton crispus – Onowodek kędzierzawy |
Aponogeton crispus 'Kompakt’ – Onowodek kędzierzawy 'Kompact’ |
Aponogeton crispus x rigidifolius – Onowodek kędzierzawy twardolistny |
Aponogeton crispus 'Rotbraun’ – Onowodek kędzierzawy czerwonobrązowy |
Aponogeton cuneatus – Onowodek |
Aponogeton decaryi – Onowodek Decaryego |
Aponogeton desertorum – Onowodek |
Aponogeton dioecus – Onowodek rozdzielnopłciowy |
Aponogeton distachyos – Onowodek dwukłosowy |
Aponogeton eberhardtii – Onowodek Eberhardta |
Aponogeton echinatus – Onowodek kolczastonasienny |
Aponogeton elongatus var.elongatus – Onowodek australijski wydłużony |
Aponogeton elongatus var. longifolius – Onowodek australijski długolistny |
Aponogeton elongatus var. latifolius – Onowodek australijski szerokolistny |
Aponogeton elongatus var. strigosus – Onowodek australijski skąpolistny |
Aponogeton fontianus – Onowodek |
Aponogeton hexatepalus – Onowodek sześciopłatkowy |
Aponogeton jacobsenii – Onowodek Jakobsena |
Aponogeton junceus – Onowodek |
Aponogeton lakhonensis – Onowodek |
Aponogeton 'Lanka’ – Onowodek 'Lanka’ |
Aponogeton longiplumulosus – Onowodek długozalążkowy |
Aponogeton loriae – Onowodek mały |
Aponogeton madagascariensis – Onowodek madagaskarski |
Aponogeton natalensis – Onowodek |
Aponogeton natans – Onowodek pływający |
Aponogeton nundiflorus – Onowodek |
Aponogeton queenslandicus – Onowodek |
Aponogeton ranunculiflorus – Onowodek |
Aponogeton rehmannii – Onowodek |
Aponogeton rigidifolius – Onowodek kłączowy |
Aponogeton robinsonii – Onowodek Robinsona |
Aponogeton satarensis – Onowodek |
Aponogeton stachyosporus – Onowodek kłosowy |
Aponogeton stuhlmannii – Onowodek |
Aponogeton subconjugatus – Onowodek |
Aponogeton tenuispicatus – Onowodek cienkokłosowy |
Aponogeton troupinii – Onowodek |
Aponogeton ulvaceus – Onowodek sałatnicowaty (olbrzymi) |
Aponogeton undulatus – Onowodek fałdolistny |
Aponogeton vallisneroides – Onowodek nurzańcowaty |
Aponogeton viridis – Onowodek zielony |
Aponogeton womersleyi – Onowodek Womersleya |