MORFOLOGIA: Długość ciała samicy do 7 cm, samca do 3 cm. Cechą charakterystyczną są czarne kropki, w różnej liczbie, biegnącej wzdłuż lini bocznej ciała. Ubarwienie ciała szarozielone, w świetle połyskujące srebrzyści, z niebieskim odcieniem. Wówczas też niewidoczne stają się czarne plamki – kropeczki. Płetwy koloru żółtozielonego.
DYMORFIZM PŁCIOWY: Oprócz różnic wielkości u samców wyraźne gonopodium. Ubarwienie u obu płci jednakowe.
HODOWLA: Ryby mogą być pielęgnowane w zbiornikach ogólnych z przedstawicielami wielu innych gatunków, w wodzie o temperaturze od 20 do 26°C. Twardość wody oraz odczyn pH nie mają dużego znaczenia.
ROZMNAŻANIE: Jak u piękniczkowatych. Rozród odbywa się co około 10 dni. Ilość narybku waha się W granicach 20 sztuk. Jeżeli lustro wody pokryte jest roślinami pływającymi to i w zbiorniku ogólnym dochodzi do rozrodu. Karmienie narybku nie nastręcza dużych trudności, ze względu na jego wielkość dochodzącą do 8 mm.
OJCZYZNA: Środkowy i dolny bieg Amazonki i jej dopływy, Rio Negro oraz terytorium Gujany.
MORFOLOGIA: Tułów smukły i wydłużony. Płetwa grzbietowa usadowiona trochę dalej niż brzuszne. Płetwa ogonowa wyraźnie dwuczęściowa. Mała płetwa tłuszczowa wystaje za odbytową. Ryby te pływają lekko ukośnie, głową w górę. Wzdłuż całego ciała, od pyska poprzez oko aż na dolną część płetwy ogonowej ciągnie się żółto-brązowy ciemnobrązowej obrzeżony pas. Łuski ciemno obrzeżone. Nasada płetwy ogonowej różowa, odbytowa, czerwonawa, podobnie jak brzuszne, których brzegi sq białe lub niebieskawe. Przedstawiciele tego gatunku są morfologicznie prawie identyczni z Poeciltobrycon ocellatus Eigenmann, 1909 i dlatego też Wietzmann zalicza oba gatunki do podrodzaju Nannobrgcon. Natomiast Gery uważa P. ocellatus za podgatunek P. untfasciatus (P. unifasciatus ocellatus).
DYMORFIZM PŁCIOWY: Dolna krawędź płetwy odbytowej samicy prosta, samca mocno zaokrąglona. Ciało samca bardziej, krępe.
HODOWLA: Małe lub średnie akwarium, dobrze obsadzone roślinami. Woda miękka, przefiltrowana przez torf i niezbyt świeża. Temperatura 25-28°C. Pokarm żywy.
ROZMNAŻANIE: Akwarium małe (4-6 l), woda bardzo miękka, przefiltrowana przez torf, wskazana źródlana, lub deszczowa (czysta !) filtrowana przez 3-4 dni. Temperatura 26-28°C. Ikrę składają na liściach roślin, np. Hggrophila. Tarlaki przed tarłem należy karmić węgorkami (Enchytrea). Młode lęgną się po 18-26 godzinach. Po 4-5 dniach zaczynają samodzielnie pływać i wtedy należy je karmić larwami oczlików i wrotkami.
Tekst: H. Skrzyński
Fot: N. Kisjelow
Haplochromis venustus Boulenger, 1908
RODZINA: Cichlidae – pielegnicowate
OJCZYZNA: Jezioro Malawi (gatunek endemiczny).
MORFOLOGIA: Długość ciała do 22 cm. Ciało wydłużone, krępe, u młodych okazów o barwie brunatnej z meandrowato rozłożonymi, kontrastowymi białymi plamami, szczególnie widocznymi na tułowiu. Płetwy: grzbietowa, odbytowa i ogonowa u dorosłych okazów złociste z jasnoniebieskim obrzeżeniem. Ich ciało oliwkowo-zielone, na tym tle marmurkowo rozrzucone ciemnobrązowe plamy. Pysk dolny. W swojej Ojczyźnie występują w strefie piaszczystej.
DYMORFIZM PŁCIOWY: Niebieskie wargi, policzki i pokrywy skrzelowe są cechą charakterystyczną samców. Na grzbiecie dorosłego samca widoczny jest żółty pas, przebiegający od pyska, wzdłuż linii grzbietu. W okresie zalotów boki ciała samców intensywnie ciemnoniebieskie.
HODOWLA: Woda o temperaturze 23-26°C, twarda (ponad 12°n), o odczynie alkalicznym. Konieczne twarde rośliny i kryjówki z kamieni (najlepiej z wapieni).
ROZMNAŻANIE: Cechy fizyko-chemiczne wody jak wyżej. Ryby są pyszczakami i wychowują młode w pyskach. Tarło odbywa się na kamieniu. Wypuszczone z pyska młode należy karmić żywym zooplanktonem.
Tekst: H. Skrzyński
Fot. H. Kilka
Spiranthes cernua (L) Richard
RODZINA: Orhidaceae – storczykowate.
OJCZYZNA: Tropikalna i subtropikalna Ameryka.
MORFOLOGIA: Liście proste, lancetowate, gładkie, ostro zakończone, szerokości około 2 cm i długości do 25 cm. Nerw główny liścia tworzy na stronie brzusznej żeberko, któremu na stronie grzbietowej odpowiada rowek; nerwy boczne ułożone równolegle. Grzbietowa powierzchnia liścia jest soczysto zielona, zaś brzuszna srebrzystozielona. Kwiatostan wysoki, do 75 cm, kwiaty nieduże, spiralnie ułożone w kłosie, białe, bez zapachu.
EKOLOGIA: Roślina błotna, hodowana w zanurzeniu rośnie powoli.
UPRAWA: Najlepiej rośnie w paludarium, przy umiarkowanym świetle. Wymaga temperatury powietrza i wody w granicach 25-27°C, zimą około 18°C; pH 6,5.
ROZMNAŻANIE: Roślina, gdy jest całkowicie zanurzona, wydaje kłącza. Młodych roślin przed wypuszczeniem co najmniej trzech liści nie należy odcinać. Kwitnie tylko w paludarium, po przekwitnięciu wypuszcza kłqcze również w warunkach poludaryjnych.